Kızamık Hastalığı Tanısı ve Tedavisi

[Fenci]

Kızamık Hastalığı Tanısı ve Tedavisi

( Rubeola - Measles - Birinci Hastalık )

Etken Paramiksovirüs ailesinden bir RNA virüsudur. Isıya dayanıksızdır. Hastalar virüsu nasofarenkste taşırlar, kan, idrar, ve nasofarenks salgılarında bulaştırırlar. Hastalığın başlangıcından 1 hafta süreyle bulastırıcıdırlar. Kızamık çocukluk çağı hastalığıdır. Anneden geçen antikorlar nedeniyle ilk 3 - 4 ay kızamık pek görülmez. Aşılamanın yetersiz olduğu toplumlarda 5 - 10 yaşlar arasında daha sık görülür. Hastalığı geçirenler hayat boyu bağışık kalırlar.

Klinik:
İnkubasyon dönemi 10 - 12 gündür. Hastalığın başlangıç dönemi 3 - 4 gün sürer. Bu devrede ateş, koriza, konjoktivit, öksürük ve boğaz ağrısı gibi blirtiler ortaya çıkar. Öksürük kuru ve inatçıdır. Fotofobi sıklıkla görülür. Kızamık için patognomik olan "Koplik Lekeleri" döküntülerden 2 gün önce çıkar, hızla yayılır, 12-24 saat sonra kaybolurlar. Bu lezyonlar alt azı dişi hizasında yanak mukozasındaki gri-beyaz kum tanesi büyüklüğünde lekelerdir. Döküntülerin çıkmasıyla kaybolurlar.
Makülopapüler tipteki döküntüler baştan başlar, kollara ve gövdeye yayılır. Yüz ve gövdedeki döküntüler birleşme eğilimindedir. Deri ödemlidir. Döküntünün en belirgin olduğu dönemde ateş en yüksektir. Üç gün sonra döküntüler ilk çıktığı yerden başlayarak solarlar. Yerine esmerimsi leke ve pullanma birakır. Klasik klink tablonun dışında atipik seyerden kızamık tabloları da vardır.
Tanı için klinik bulgular yeterlidir.
Ayırıcı tanıda; diger döküntülü hastalıklar ve ilaç allerjileri düşünülmelidir.

Tedavi :
Semptomatiktir. Akut devrede yatak istirahati, ates düşürücüler faydalıdır. Komplikasyonlara yönelik tedbirler alınmalıdır.
Kızamıklı çocuklara A vitamini verimesinin hem hastalık şiddetini, hem de ölümleri azalttığı gösterilmiştir.
Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği doz :
6 aydan küçüklere 50 000 UI tek doz,
6 - 12 ay arası 100 000 IU tek doz,
12 aydan büyüklere 200 000 IU tek doz.


Komplikasyonlar :
Otitis media, mastoidit, bronşiolit, bronkopnomoni, larenjit, servikal adenit, akut ensefalit, subakut skerozan panensefalit, göz komplikasyonları ve purpura gelişebilir.

Korunma :
En etkin yol aktif immünizasyondur (Bakınız: Aşılama ). Temas eden çocuğa ilk 1 - 2 gün içerisinde kızamık aşısı yapılabilir. İlk 1 hafta içinde yapılan gammaglobulin uygulaması da yeterli koruma sağlayabilir. Kızamığın endemik olarak görüldüğü toplumlarda aşının 9. ayda yapılması tavsiye edilir.



Kızamık aşısı ile korunmayan hemen hemen tüm çocuklar kızamığa yakalanmakta ve bunların % 1 - 5 'i ölmektedir.