tualimforum.com

5 EKiM

1938 - İsmet İnönü'nün, Atatürk'e mektubu: "Sevgili
Atatürk! Muhterem Celâl Bayar bana sizin selâmınızı
getirdi. Çok sevindim. Sizin bir an evvel sağlığınıza
kavuşmanız yegâne ve samimî dileğimdir. İki mübarek
ellerinizden, sevgili ve can verici yüzünüzden, doymadan
binlerce öperim, sevgili Atatürk, büyük Atatürk,
velinimetim Atatürk!"
Atatürk'ün, Makbule (Atadan), Afet (İnan) ve Sabiha
Gökçen'i beraber kabulü.

1937 - Atatürk'ün, Çankaya'da Irak Dışişleri Bakanı Tevfik
Essuveydi'yi kabulü.

1933 - Eskişehir Şeker Fabrikası'nın açılışı.

1932 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Türk Dil
Kurultayı'nın son gün çalışmalarını izlemesi.
Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin düzenlediği Birinci Türk Dil
Kurultayı İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
26 Eylûl - 5 Ekim 1932'de yapılan Birinci Türk Dili
Kurultayı'nın çalışma programını Atatürk hazırlamıştı. (26
Eylül 1932 - "Dil Bayramı" ilk kez kutlandı).
Mustafa Kemal'in başkan olduğu kurultayda, Türkçe'nin eski
bir dil oluşunun yanısıra diğer dünya dilleriyle ilişkisi
üzerine 22 adet tebliğ sunuldu.
Gazi Mustafa Kemal, öğleden sonra Kurultay’ın son
oturumunda hazır bulundular. Tüzük değişikliği ve program
çalışmalarını izlediler. Seçimlerden önce salondan
ayrıldılar. Kurultay kapandıktan sonra Boğaziçi’nde
tekneyle bir gezinti yapıp 20.00’de Dolmabahçe Sarayı’na
döndükten sonra Kurultay’da TDTC Umumî (Genel) Merkez
Heyetine (Kuruluna) seçilen Başkan Sâmih Rifat (Horozcu),
Genel Yazman (Umumi Kâtip) Ruşen Eşref (Ünaydın), Sayman
(Muhasip) Besim (Atalay), Celâl Sahir (Erozan), Ahmet
Cevat (Emre), Prof. Ragıp Hulûsi (Özdem), Hâmit Zübeyr
(Koşay), Hasan Âli (Yücel) ve İbrahim Necmi (Dilmen)
Beylerle Maarif Vekili Dr. Reşit Galip (Baydur) Beyi,
ayrıca Kurultay düzenleme kurulundan Ali Canip (Yöntem) ve
Ruşenî (Barkın) Beyleri kabul ettiler. Bu kabulde,
Gazi’nin Merkez Heyeti üyelerini tebrik ettiği, başarılar
dilediğini tahmin etmek güç olmasa gerek. Ayrıca,
Kurultay’ın değerlendirilmesinin yapıldığını da bu tahmine
ekleyebiliriz. Gazi, aynı gün, Kurultay’ın tamamlanması
dolayısıyla Başbakan İsmet (İnönü) Bey'e bir telgraf
göndererek; “Kurultay’ın değerli çalışmasından, yüksek
duygular ortaya koymasından ne kadar sevindiğini”
bildirmişlerdir. Telgrafta ayrıca Kurultay’ın kapanışında
İsmet Bey'in adı geçince çok alkışlandığı da
belirtilmiştir.

1931 - Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik
Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930
Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.

1930 - Türkiye’nin de katıldığı Birinci Balkan Konferansı
Atina’da başladı.

1927 - Atatürk'ün, Veteriner Kongresi'nin saygı ve
bağlılık telgrafına teşekkürü.

1926 - İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri
başlatıldı.

1925 - İlk Cumhuriyet Altını İstanbul Darphanesinde
basıldı. İlk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.

1924 - Atatürk'ün, Sarıkamış'ta Türkocağı'nı, Hükümet
Binası'nı ve Belediye'yi ziyareti, heyetleri kabulü, akşam
Lâtife Hanım'la beraber Kurtuluş Savaşı ile ilgili bir
piyesi seyretmesi.

1923 - İstanbul'un düşman işgalinden kurtuluşu.
5 Ekim 1923'te İstanbul'un Anadolu yakasına gelen Türk
ordusu, 6 Ekim 1923 günü coşkun bir bayram havası içinde,
sevinç gözyaşları arasında ve çiçek yağmuru altında
İstanbul'a girdi.

1922 (3-11 Ekim) - Mudanya Konferansı görüşmeleri.
İsmet Paşa'nın, Mudanya Konferansı görüşmeleri hakkında
Bursa'dan Atatürk'e geniş raporu.
Mustafa Kemal, Ankara’nın ‘Onursal Hemşeriliğini’ kabul
etti:
Atatürk'ün, Ankara halkına, 2 Ekim 1922 günü teklif edilen
Ankara Hemşeriliği'ni kabul ettiğine dair Belediye
aracılığıyla yazısı: "...Sevgili milletimizin bütün bir
düşmanlık âlemine karşı zaferle taçlandırdığı İstiklâl
Mücadelesi Tarihi'nde Ankara adı en aziz bir yeri
koruyacaktır. Büyük Millet Meclisi, sizin yiğitlik
ortamınızda korkusuzca bağımsızlık mücadelesine devam
edebilmiştir. Bu sebeple Ankaralı hemşerilerimin, vatanın
kurtuluş mücadelesinde ayrı bir şeref hissesi vardır."

Atatürk'ün, beraberinde içişleri Bakanı Fethi (Okyar) Bey
olduğu halde akşam Albay Mougin'i ziyareti.

1920 - Venizelos'un, Lloyd George'a yazısı:
"...Türk hükümetinin Mustafa Kemal'i ortadan
kaldıramayacağına kanaat getirdim. Sultan'ın daha fazla
asker göndermesi milliyetçileri kuvvetlendiriyor. Mustafa
Kemal'e karşı tedbir olarak:
1- "Bütün Türkleri İstanbul'dan atalım (!)"
2- "Karadeniz'de Pontus Rum Devleti'ni kuralım (!)"

1919 - Atatürk'ün, Balıkesir'de Kuva-yi Milliye Reisi
Hacim Muhittin (Çarıklı) Bey'e telgrafı: "...Aydın
vilâyetimizin mukaddes topraklarını kirleten Yunanlıları
kesinlikle kovup uzaklaştıracağımıza kesin güvenimiz
mevcuttur. Bu kanaatleri orada bulunan bütün, aynı millî
imanı taşıyan kahraman arkadaşlarımıza iletmenizi."

1918 - Atatürk'ün gece Halep'e gelişi ve Baron Oteli'ne
yerleşmesi.
Osmanlı Hükûmeti'nin ateşkes antlaşması isteği ile
Amerika'ya başvurması (4 Ekim 1918'de Almanya, 5 Ekim
1918'de Avusturya-Macaristan da ateşkes isteğinde
bulunmuştur).

1915 - Bulgaristan'ın savaşa girişi.
İlk Fransız birliklerinin Selanik'e girişi.
Avusturya ve Alman birliklerinin Belgrad'ı alması.
Bulgaristan'ın Sırbistan'a savaş açması.
Fransa'nın Bulgaristan'a savaş açması.
İtalya'nın ve Rusya'nın Bulgaristan'a savaş açması.

1911 - İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti.
Mustafa Kemal, Tobruk'ta ve Derne'de, İtalyanlara karşı
savunma ve oyalama savaşlarına katıldı.
Atatürk'ün, İstanbul'dan Selanik'te bulunan Salih (Bozok)
Bey'e mektubu: "...Birinci Şube'ye devam ediyorum.
Mümkünse annemi görüp müteselli et!"

1908 - Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan
bağımsızlığını ilan etti.
Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla
Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.

Kaynak:edebiyatogretmeni.net