1 Eylül

[Okyanus]

1 EYLÜL

1937 - Atatürk'ün, akşam Sarıyer'de Canlıbalık Gazinosu'na gelişi ve yemeği burada yemesi.

1933 - Denizyolları İşletmeleri, devlet tekeline alındı.
Atatürk'ün, akşamüzeri Yalova'dan motorla Büyükada Yat Kulübüne gelişi, gece tekrar Yalova'ya dönüsü.

1932 - Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe'den otomobille Tarabya'ya giderek bir süre Tokatlıyan Oteli'nde dinlenmesi.

1930 - Atatürk'ün, demiryolunun Sivas'a ulaşması nedeniyle Başbakan İsmet (İnönü) Paşa'ya telgrafı: "...Demiryolu ağının Sivas'a ulaşması münasebetiyle bu sahada da elde edilen parlak başarı, milletin yüksek anlayış ve kabiliyetinin ve başkanı bulunduğunuz Hükûmet'in takdire değer çalışmasının eseridir."

1929 - Okullarda Arapça ve Farsça dersleri Maarif Vekaleti tarafından kaldırıldı.

1928 - Atatürk'ün, Dolmabahçe'den Ertuğrul yatı ile Çanakkale'ye gelişi, Vilâyet ve Belediye'yi ziyaret ederek yeni harfler hakkında halkla konuşmaları.
Atatürk'ün, saat 16.00'da Maydos (Eceabat)'a hareket ederek Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar bölgelerini ziyareti.

1925 - Atatürk'ün, Kastamonu gezisinden Ankara'ya dönüşü, devlet büyükleri tarafından ellerinde şapka olduğu halde karşılanışı ve karşılayıcıları şapkasıyla selâmlaması.
Birinci Tıp Kongresi Ankara'da toplandı.

1924 - Ankara Devlet Konservatuarı'nın temelini oluşturan Musiki Muallim Mektebi Ankara'da açıldı.

1922 - Mustafa Kemal Paşa, Başkomutanlık Meydan Savaşı'nın kazanılması üzerine emrini verdi: Ordular! İlk Hedefiniz Akdeniz'dir, İleri!
Başkumandanlık Meydan Muharebesi, Afyon'a bağlı Dumlupınar köyü yakınında 30 Ağustos 1922'de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen çatışma. Diğer adı Dumlupınar Meydan Muharebesidir. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa tarafından şahsen yönetildiği için Başkumandanlık Meydan Muharebesi olarak anılır. Kurtuluş Savaşı'nın kesin bir Türk zaferiyle sonuçlanmasını sağlayan bu çarpışmanın yıldönümü Türkiye'de ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.
Kurtuluş Savaşı'nın son evresi 26 Ağustos 1922'de başlayan Büyük Taarruz ile açılmış ve 9 Eylül 1922'de İzmir'in Yunan işgalinden kurtarılmasıyla sonuçlanmıştır.

1922 - Büyük Taarruz'un yedinci gününde Mustafa Kemal emrini verdi: "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir! İleri!.."
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın Türk Ordusu'na beyannamesi:
"Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini göz önüne alarak ilerlemesini ve herkesin zihinsel güçlerini, kahramanlık ve vatanseverlik kaynaklarını yarışırcasına göstermeye devam etmesini isterim. ORDULAR! İLK HEDEFİNİZ AKDENİZDİR. İLERİ!"
Atatürk'ün, Türk milletine bildirgesi: "Zalim ve mağrur düşman ordusunun esas unsurları, akıllara dehşet verecek kesinlikle imha edildi. Milletin rey ve iradesine dayanan her işin sonucu, millet için hayır ve mutluluk olduğu açıktır."
Atatürk'ün, ordu hakkındaki sevgi ve güvenini bildiren Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne cevabı: "...Bu selâm ve güvenden duygulanan ve en kıdemsiz erden komutanlarına kadar en yüksek azim ve imanla savaşan ordunun, bağımsızlığımızın savunulması uğrunda namus gereğini yerine getireceğini temin ederim."
Türkiye Büyük Millet Meclisi 2. Başkanı Adnan (Adıvar) Bey'in, cephede bulunan Atatürk'e telgrafı: "Bu telgrafı Valide Hanımefendi'nin yatağının yanında yazıyorum. Kendileriyle beraber hepimiz mesuduz. Sağlıkları, kazandığınız zaferden bir kat daha iyileşmiştir. Milletin derdine çare bulucu olurken, bu muhterem kadının hastalığına da çare oluyorsunuz."
Gediz ve Seyitgazi'nin kurtuluşu.

1921 - Sakarya Meydan Muharebesi (Sakarya Zaferi 23 Ağustos-13 Eylül 1921).
Türk birlikleri Çaldağı'nı ele geçirdi ama Yunanlılar karşı saldırıyla kaybettikleri mevzileri geri aldı. Türk kuvvetleri Polatlı yakınlarına doğru çekildi.
Mustafa Kemal hükümet merkezinin Kayseri'ye taşınmasını emretti.
Urfa'nın Suruç ilçesinde yapılan mitingde Kürtlerin ordunun zaferi için herşeyi yapabilecekleri dile getirildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'nın, Atatürk'e, Meclis'in orduya güvenini ve teşekkürlerini bildiren telgrafı.
Atatürk'ün, Sakarya cephesinden Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne telgrafı: "...En yüksek azim ve imanla muharebe eden ordunun, bağımsızlığımızın savunulması uğrunda namus gereğini yerine getireceğini temin ederim."

1920 - Bakü'de Doğu Hakları Kurultayının toplanması. (Sona erişi: 7 Eylül 1920)
Doğu Milletleri Kurultayı Azerbaycan'ın Baku kentinde başladı. Ankara hükümeti adına İbrahim Tali Bey'in temsilci olarak katıldığı kurultayda Üçüncü Enternasyonal'in sekreteri Zinovyev konuşmasında, emperyalistlere karşı savaştığı için Mustafa Kemal'e ve Ankara hükümetine yardım edeceklerini söyledi.

1918 - Atatürk'ün, Nablus'taki 7. Ordu Karargâhı'na gelerek komutayı ele alması.

1915 - Atatürk'e, Anafartalar Grubu Komutanlığı'ndaki üstün başarılar nedeniyle "Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası" verilişi.
Atatürk'ün Aldığı Madalyonlar


Kaynak:edebiyatogretmeni.net