tualimforum.com - 26 Eylül

26 EYLÜL

1938 - Atatürk'ün, Dil Bayramı nedeniyle Türk Dil Kurumu Genel Sekreteri İbrahim Necmi Dilmen'in söylevini radyodan dinlemesi ve takdirlerini bildirmesi.
Atatürk'ün, gece şiddetli bir iç sıkıntısı ve baş dönmesi geçirmesi
1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri ikinci Türk Tarih Kurultayı'na katılan tarih öğretmenlerine Beylerbeyi Sarayı'nda verilen çayı şereflendirmesi, öğretmenlerle görüşmesi, akşam Florya'ya dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, Dil Bayramı'nın 3. yıldönümü nedeniyle Türk Dil Kurumu'na tebrik telgrafı: "...Türk Dil Kurumu'nun verimli çalışmasını ve bütün yurttaşların dil işlerine gösterdiği büyük ilgiyi sevinçle anarım. Bayramınız kutlu olsun."

1934 - Atatürk'ün, "Dil Bayramı" nedeniyle Ankara Halkevi'nde yapılan toplantıyı şereflendirmesi.
Gazi Mustafa Kemal, yanında Başbakan İsmet (İnönü) Bey olduğu hâlde saat 17.30’da Ankara Halkevi’ni teşrif edip locasından Türk Dili Tetkik Cemiyeti’ce düzenlenen II. Dil Bayramı toplantısını izleyip saat 19.30’da Çankaya Köşkü’ne döndüler. Aynı gün; TDTC Başkanı ve Millî Eğitim Bakanı Abidin (Özmen) ve TDTC üyelerinden Besim (Atalay), Naim Hâzım (Onat) ve Velet Çelebi (İzbudak) Beylerle görüştüler.
Atatürk'ün, İstanbul'da toplanan Parlamentolar Birliği Konferansı üyelerinin telgrafına cevabı: "...Çalışmalarınızda tam bir başarıyla Türkiye'deki kalışınızın zevkli olması hakkındaki samimî temennilerimi iletirim."
1933 - Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin düzenlediği Dil Bayramı kutlandı.
Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Yunanistan eski Başbakanı Venizelos'u kabulü ve görüşmesi.

1932 - "Dil Bayramı" ilk kez kutlandı.
İlk Türk Dil Kongresi toplandı.
26 Eylûl - 5 Ekim 1932'de yapılan Birinci Türk Dili Kurultayı'nın çalışma programını Atatürk hazırlamıştı.
Cumhurbaşkanı, Kurucu ve Koruyucu Başkan Gazi Mustafa Kemal, 13.30-19.00 saatleri arasında, Dolmabahçe Sarayı’nda çalışmalarına başlayan I. Türk Dili Kurultayı’nın açış toplantısında hazır bulundular. Kurultay açış konuşmalarını ve oturumda sunulan Sâmih Rifat Bey'in “Türkçenin Ari ve Sami Lisanlarla Mukayesesi” başlıklı konferansını dinlediler.
Kaynak: www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster
Yüzyıllar boyunca Türk diline giren yabancı kelimeler Türkçe'den arındırıldı.
(Kurultay, 5 Ekim 1932 tarihine kadar çalışmalarını sürdürmüştür).

1932 - Tayyareci Vecihi Bey (Hürkuş), pilot yetiştirmek amacıyla Yeşilköy'de özel tayyare mektebi açtı.

1931 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Ankara'ya gelişi.
Atatürk'ün, İkinci Balkan Konferansı'nın Ankara'da yapılan son birleşiminde delegelere hitaben Fransızca konuşması: "...Artık insanlık kavramı, vicdanlarımızı arıtmaya ve hislerimizi yüceltmeye yardım edecek kadar yükselmiştir!"

1930 - Yeni kabinenin tekrar İsmet (İnönü) Paşa tarafından kuruluşu.
Ahali Cumhuriyet Fırkası, Adana'da kuruldu.

1926 - İstanbul'da 'Yıldız Gazinosu' açıldı.

1924 - Atatürk'ün, Tokat Valiliği'nde ilgililerden şehrin sorunları hakkında bilgi alışı, daha sonra Kolordu Dairesi'ni ziyareti, akşam Tokat Musiki Yurdu tarafından verilen konseri izlemişi.

1922 - General Harington'un, Atatürk'e, Türk süverilerinin Çanakkale'de girmiş oldukları "tarafsız bölge" dışına çekilmesi hakkında telgrafı.
Atatürk'ün, General Harington'un 26 Eylül 1922 tarihli telgrafına cevabı: "...Tarafsız bir bölgenin, şimdiye kadar Büyük Millet Meclisi Hükûmeti He Müttefik Hükûmetler arasında kararlaştırılmış olduğundan haberim yoktur. Süvarilerimizin ve kıtalarımızın harekâtı, mağlup Yunan ordusunu takip harekâtından ibarettir."

1921 - Yunan Kralı Konstantin'in Atina'ya dönmek üzere Bursa'dan ayrılışı.
Bursa'da bulunan Yunanistan kralı Konstantin kentten ayrılırken, "Türkleri kalbinden vurduk" dedi. Kars Konferansı başladı.
Atatürk'ün, Ali İhsan Paşa'nın 25.9.1921 tarihli telgrafına "Ankara'ya gelmesini bildiren" cevabı.

1918 (25-26) - Atatürk'ün ve 7. Ordu Karargâhı'nın Dera'ya gelişi.
Sina cephesinde 8. Ordu'nun lağvı, emir ve komutanın 7. Ordu Komutanı Atatürk'e devredilmesi

1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, sabahleyin, Kuzey Grubu Karargâhı'na gidişi, daha sonra -Anafartalar Grubu cephesine ait- Conkbayırı'nı gezdikten sonra Gelibolu'da 5. Ordu Karargâhı'na dönüşü (Enver Paşa, bu inceleme gezisinde Anafartalar Grubu Karargâhı'na uğramamıştır).

Kaynak:edebiyatogretmeni.net