2008 Öss Soruları Sosyal 1
 

2008 Öss Soruları Sosyal 1

1. İlk Çağda Mısır’da mimari eserler daha çok taştan yapıldığı
hâlde Mezopotamya’da kerpiç ve tuğladan yapılmış,
taş, Mısır’a nazaran daha az kullanılmıştır.
Yalnız bu bilgiyle aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Mezopotamya taş işçiliği dalında Mısır’ın etkisinde
kalmıştır.
B) Mezopotamya’da sanattan çok bilime önem verilmiştir.
C) Mezopotamya mimarisinde dinî duygu ve düşüncelerin
etkisi olmuştur.
D) Coğrafi durum ve yaşayış şartlarının farklı olması
sanatta etkili olmuştur.
E) Taşın mimaride kullanılması yapıların tarihî açıdan
değerlendirilmelerini kolaylaştırmıştır.



2. Aşkabat yakınlarında Anav’daki bir kurganda yapılan
kazıda en alt katta evleri kerpiçten yapılmış bir köy
bulunmuştur. Çıkan eşyalar arasında el değirmenleri
ve evlerde kömür hâline gelmiş buğday ve arpa taneleri,
yine aynı katta üzerleri boyanmış ve şekillerle
süslenmiş kilden yapılma çömlekler, insan ve hayvan
heykelleri çıkmıştır.
Bu durumla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Sanatla uğraşıldığı
B) Bir yerleşim alanı olduğu
C) Tahıl ürünlerinin tanındığı
D) Topluluk hâlinde yaşanıldığı
E) Üretim gereçlerinin ortak kullanıldığı


3. Türkler uzun süre direndikten sonra, ancak X. yüzyılda
topluca İslamiyet’e girmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi bu direnmeyi doğuran
nedenler arasında sayılamaz?
A) Din değiştirmenin toplumsal değişikliği de beraberinde
getirmesi
B) Müslüman olmayanlardan haraç ve cizye vergisinin
alınması
C) İslamiyet’in kılıç zoruyla kabul ettirilmek istenmesi
D) Emevilerin güttüğü Arap milliyetçiliği
E) Bağımsızlığı kaybetme korkusu


4. XVII. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’nde ekonomik
durumun bozulması ve merkezî yönetimin
zayıflamasına paralel olarak aşağıdakilerin hangisinde
azalma olduğu savunulabilir?
A) Vergi miktarı
B) Ayanların nüfuzu
C) Timarlı sipahi sayısı
D) Padişah değişikliği
E) Yeniçerilerin baskısı


5. Aşağıdaki gelişmelerden hangisinin, Rusya’nın
özgürlük ve milliyetçilik düşüncesi karşısında bir
politika izlediğinin göstergesi olduğu savunulabilir?
A) Balkan Slavlarını birleştirmek istemesi
B) Lehistan’ın iç işlerine karışması ve istediği kişiyi
Leh Kralı seçtirmek istemesi
C) Mora’da Yunanlıların bağımsız olmak için çıkarttıkları
isyanı desteklemesi
D) Islahat hareketleriyle Osmanlı Devleti’nin güçlenmesinden
çekinmesi
E) Yunanistan’a katılmak isteyen Giritli Rumları İngiltere
ve Fransa’yla birlikte desteklemesi


6. Amasya Genelgesi’nde milletin özgürlüğünü ve devletin
bağımsızlığını sağlamak amacıyla Sivas’ta bir
kongrenin toplanacağı belirtilmiştir.
Bu kararın aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi
olduğu savunulabilir?
A) Seçimlerin yenilenmesine gerek duyulduğunun
B) Yerel cemiyetlerin kurulması gerektiğinin
C) Mebuslar Meclisinde Misakımillî’nin ilan edildiğinin
D) Yurt çapında başka kongrelerin değişik zamanlarda
toplandığının
E) İstanbul Hükümetinin sorumluluğunu yerine getirmediğinin


7. Londra Konferansı’nda, Sevr Antlaşması’nın bazı
maddelerinde değişiklikler yapılması önerilmiş, bu
önerileri Türk delegeler Ankara’ya bildirmeden Yunanlılar
saldırıya geçmiştir.
Yunanlıların hemen saldırıya geçmesinde, aşağıdakilerden
hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
A) Tekâlif-i Milliye Emirleri (Ulusal Vergi Emirleri)’
nin uygulamaya konması
B) Yunanistan’ın Birinci İnönü Savaşı’nın yenilgisini
unutturmak istemesi
C) Türkiye’nin Misakımillî’yi dünya kamuoyuna duyurması
D) Konferansın hiçbir sonuca varılmadan dağılması
E) Anlaşma Devletlerinin Yunanistan’ı kışkırtması


8. 1923 yılında Seçim Kanunu’nda yapılan değişiklikle
yirmi beş yaş yerine on sekiz yaşını tamamlayan her
erkek vatandaş milletvekili seçme hakkını kazanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisinin, Seçim Kanunu’nda
yapılan bu değişikliğin sonuçlarından biri olduğu
savunulabilir?
A) Seçilen milletvekillerinin aynı siyasi görüşte olması
B) Kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına önem verilmesi
C) Milletvekili sayısının artırılması için yeni seçim
yöntemlerinin denenmesi
D) Milletvekili seçiminde seçmen sayısının artırılması
E) Seçmende okur-yazar olma özelliğinin aranması


9. Lozan Antlaşması’nda aşağıdaki konuların hangisiyle
ilgili kararın, Türkiye’nin egemenliğiyle bağdaştığı
savunulamaz?
A) Azınlık hakları
B) Kapitülasyonlar
C) Boğazların yönetimi
D) Yunanistan ile sınır
E) Borçların ödenme biçimi


10. Atatürkçü milliyetçilik anlayışı, toplumu sadece ırk
çizgileriyle değil din ve mezhep çizgileriyle bölmeyi
de reddeder.
Bu duruma göre aşağıdakilerden hangisinin öneminin
vurgulandığı savunulabilir?
A) Sınırları belli ve bölünmez vatan anlayışının
B) Ulusal ve insani değerleri kaynaştırmanın
C) Devletin ulusal ve bağımsız olmasının öngörüldüğünün
D) Siyasi varlığının dışındaki Türklerin yönetimlerine
saygılı olmanın
E) Bir milletin mutluluğunun diğer milletlerin de mutluluğuna
bağlı olduğuna inanmanın


11.
I. Saltanatın kaldırılarak Cumhuriyet’in ilan edilmesi
II. Toplumsal ve siyasal hayatta cinsiyet farkının
kaldırılması
III. Gelen çağrı üzerine Türkiye’nin Milletler Cemiyetine
üye olması
Yukarıdakilerden hangilerinin amacı demokrasinin
sağlanmasıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III


12. Devletçilik ilkesi, mülkiyet hakkının ulusun yararlarına
aykırı biçimde kullanılmasına karşıdır.
Bu durumun,
I. halkçılık,
II. laiklik,
III. inkılapçılık
ilkelerinden hangilerinin doğrudan bir gereği
olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III


13. Atatürk, “Bizi yok etmek gibi bir görüş karşısında varlığımızı
silahla korumak ve savunmak pek tabiidir.
Bundan daha haklı ve tabii bir hareket olamaz.” demiştir.
Atatürk’ün bu sözü,
I. bölgesel ittifakları destekleme,
II. ülke bütünlüğünü koruma,
III. bağımsızlığı ilke edinme
durumlarının hangilerinden ödün verilmemesi
gerektiğini gösterir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III


14. X noktası 20º Doğu meridyeni ile 40º Kuzey paraleli,
Y noktası ise 10º Doğu meridyeni ile 30º Kuzey paraleli
üzerindedir.
Bu koordinatlar göz önüne alındığında Y noktası,
X noktasına göre hangi yöndedir?
A) Güneybatı B) Güneydoğu
C) Kuzeybatı D) Kuzeydoğu
E) Doğu


15. Aşağıdaki şekil, bir yerde, herhangi bir anda etkili
olan basınç merkezini ve yatay yöndeki hava hareketlerini
göstermektedir.
Buna göre, bu basınç merkezinin;
I. bulunduğu yarım küre,
II. ortalama sıcaklık değeri,
III. kara ya da deniz üzerinde olma,
IV. yüksek ya da alçak basınç merkezi olma
özelliklerinden hangileri kesinlikle belirlenebilir?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV


16. Aşağıda ekvatoral bölgede görülen ve birbirini doğuran
olaylar sırasıyla verilmiştir.
I. Güneş ışınları yıl boyunca dik ve dike yakın
açıyla gelir.
II. Sürekli olarak termik alçak basınç alanıdır.
III. Yıllık yağış tutarı 2000 mm dolayındadır.
IV. Çizgisel hız kutuplara göre fazladır.
V. Yıl boyunca yeşil kalabilen yağmur ormanları
görülür.
Buna göre, kaç numaralı olayın bu sıralamada
yeri yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V


17. Aşağıda bir yöreye ait izohips haritası verilmiştir.
1600
Z
Y
V
K
1800
Bu izohips haritasıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden
hangisi doğrudur?
A) Y dağının güney yamacı kuzey yamacından daha
diktir.
B) Yörede üç tane kapalı çukur alan bulunmaktadır.
C) Yöredeki en yüksek dağ V’dir.
D) Z noktasının yükseltisi 2000 metrenin altındadır.
E) Vadiler geniş tabanlıdır.


18. Aşağıdakilerin hangisinde verilen doğal afetlerle,
Endonezya’da büyük yıkımlara yol açan tsunami
aynı nedene bağlı olarak oluşmaktadır?
A) İsviçre’de kış aylarında çığ olaylarının görülmesi
B) Amerika Birleşik Devletleri’nin güneydoğu kıyılarının
sık sık kasırgalardan etkilenmesi
C) Afganistan’da yaz aylarında şiddetli kuraklıkların
yaşanması
D) Hindistan’da sellerin büyük can ve mal kaybına
neden olması
E) Japonya’da her yıl çeşitli büyüklükte depremler
olması


19. (I) Oba, göçebe aileler tarafından kullanılan kırsal
yerleşme türüdür. (II) Oba yerleşmeleri, Orta Karadeniz
ve Adana bölümlerinde yaygındır. (III) Türkiye’
deki oba yerleşmelerinin yarısından fazlası bu iki bölümde
yer almaktadır. (IV) Asıl ekonomik fonksiyonu
hayvancılık olan bu yerleşme şeklinde barınma gereksinimini
genellikle çadırlar karşılamaktadır. (V) Sürüleri
daha çok küçükbaş hayvanlardan oluşan obalarda
çadırların yanı sıra ağıl da bulunmaktadır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde
coğrafyanın dağılış ilkesi kullanılmıştır?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) III ve V E) IV ve V


20.
I. Ürün toplama süresi
II. Kırsal nüfus
III. Ekim alanı
IV. Tarımsal üretim
Bir bölgede tarımda makine kullanımının yaygınlaşmasıyla
yukarıdakilerden hangilerinde azalma
beklenir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV


21. Termik santraller, hidroelektrik santrallere göre daha
fazla hava kirliliğine neden olur.
Buna göre, aşağıdaki yerleşmelerden hangisinde,
santrallere dayalı hava kirliliğinin daha az olması
beklenir?
A) Yatağan B) Manavgat
C) Soma D) Elbistan
E) Tavşanlı


22. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının aşağıdaki
özelliklerinden hangisi diğer dördünün nedeni
olarak gösterilebilir?
A) Balıkların mevsimlik göç dönemlerinde, yoğun
birer avlanma alanı olmaları
B) Karadeniz’i Ege Denizi’ne bağlamaları
C) Deniz ticareti bakımından stratejik önem taşımaları
D) Alt ve üst akıntıların olması
E) Bulgaristan ve Romanya gibi ülkelerin okyanuslara
açılabildikleri tek su yolu olması


23. Tarım ve hayvancılık etkinlikleri göz önüne alındığında,
Türkiye’de,
I. keten dokuma,
II. ipekli dokuma,
III. deri işlemeciliği,
IV. pamuklu dokuma
sektörlerinden hangi ikisinin ham madde üretimi
diğerlerinden daha fazladır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV


24. Felsefe yapmanın koşullarından ilki, aklımızı kurcalayan
her soruyu dile getirme cesareti göstermek; diğeri
de herkesçe doğal kabul edilen şeyleri tekrar göz
önüne getirmek ve onlara sorun muamelesi etmektir.
Ve nihayetinde, felsefe yapabilmek için avare olmalıdır
tin. Bir hedefin peşinde koşuyor ve istem tarafından
yönlendiriliyor olmamalı yani hiçbir şey onun dikkatini
dağıtmamalı, kendini öğrenmeye vermelidir.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi felsefe
yapmanın koşulları arasında yer almaz?
A) Özgürce soru sorabilme
B) Olaylara herkesten farklı bakabilme
C) Sorularını cesaretle dile getirebilme
D) Yönlendirmelere açık olabilme
E) Saplantılardan uzak durabilme


25. Bir bilim adamı, buluşuyla ilgili olarak “Başkalarının
otobana dönüştürebilecekleri bir patika açtım.” diyor.
Bilim adamı bu sözüyle, aşağıdakilerden hangisini
benimsediğini gösterir?
A) Bilimin birikimli olarak ilerlediğini
B) Bilimsel çalışmanın kişiye özgü uğraş olduğunu
C) Bilimsel çalışmanın, başkalarını düşünerek yapılması
gerektiğini
D) Bilimsel çalışmanın sistemli olması gerektiğini
E) Bilimin teknolojiyle yakından ilişkili olduğunu


26. Bizim varlık düzenimiz nesneleri kendine uydurur, her
şeyi kendine göre değiştirir. Aslında dünyanın ne olduğunu
bilemez oluruz, çünkü her şey bize duyularımızla
bozulmuş, aslından ayrılmış olarak gelir. Pergel,
gönye, cetvel bozuk oldu mu onlara göre yapılan
bütün yapılar da ister istemez kusurlu, sakat olur. Duyularımız
kesin olmadığı için onların ortaya koyduğu
hiçbir şey de kesin değildir. Peki ama bu ayrılıklar
karşısında doğruluk hükmünü kim verecek?
Bu parçada, “bilgi kuramı” ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Bilginin doğruluk değerine
B) Duyu bilgisinin eleştirisine
C) Bilginin göreceli oluşuna
D) Bilginin kaynağına
E) Bilginin uygulanabilirliğine


27. Umberto Eco’ya göre insan zihni, kendi dünyasını belirler,
sonra da bu kendi belirlediği dünya içinde değerlerini
oluşturur. Küçük bir çocuğun kendi hayalinde
oluşturduğu canavarlardan korkması gibi, yetişkinler
de kendi hayalinin ürünü olana, bunun hayal ürünü
olduğunu bilseler bile inanmayı sürdürürler.
Bu parçadan aşağıdaki sonuçların hangisi çıkarılabilir?
A) İnançların gizli kalması gerektiği
B) İnanmanın temelinde korkunun bulunduğu
C) İnancın nesnesinin, zihnin ürünü olduğu
D) İnsanın bir şeylere inanmak zorunda olduğu
E) İnanmanın, insanı diğer canlılardan ayıran özellik
olduğu


28. Okunu hedeften öteye atan okçu, okunu hedefe ulaştıramayan
okçudan daha başarılı sayılmaz. İnsanın
gözü karanlıkta da iyi görmez, fazla ışıkta da. İyiliğin
aşırısı olmaz, aşırı oldu mu zaten iyi değil demektir.
Erdemli kişi bunların farkında olan kişidir.
Bu parçada sözü edilen “farkındalık” durumu aşağıdakilerden
hangisiyle ilişkilendirilebilir?
A) Amaca sahip olmayla
B) Kötülükten kaçınmayla
C) İsteklerini bastırmayla
D) Kendini düşünmeyle
E) Ölçülü olmayla


29. Doğalcılığı modern resmin karşıtı olarak görenler var.
Şimdiye kadar doğal bir sanat eseri gören var mı, bilmek
isterdim doğrusu. Doğa ve sanat iki ayrı şeydir,
aynı olamazlar. Doğadan ayrı bir şey olan düşüncemizi
sanat yoluyla dışa vururuz. Doğayı olduğu gibi
resimlemeye inanan sanat bile her zaman sanat olmuştur,
doğa değil.
Bu parçadan çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Doğa ve sanat özdeş kavramlardır.
B) Sanat doğanın kopyasıdır.
C) Sanat doğadan üstündür.
D) Sanat ve doğa farklı varlık alanlarıdır.
E) Modern resim, resim sanatının son aşamasıdır.


30. Descartes, mutlak anlamda kesin olan başlangıç doğrusuna
ulaşabilmek için, doğru olduğu açık ve seçik
bir biçimde bilinmeyen hiçbir şeyi doğru kabul etmemek
gerektiğini düşünür. Kuşku duymayacağı açık ve
seçik bilgiden hareket etmek ister. Bu nedenle her
şeyden kuşku duymaya, yanlış ya da kuşkulu olması
muhtemel olduğunu düşündüğü her şeyi reddetmeye
karar verir. Ancak yine de kuşku duyamayacağı tek
şey olduğunu söyler. Bu da kuşku duyduğundan kuşku
duymamasıdır.
Bu parçaya dayanarak Descartes’la ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi ileri sürülebilir?
A) Açık seçik bilgiye ulaşabildiği
B) Kuşkuyu sonuna kadar götürdüğü
C) Akıl bilgisini diğerlerinden üstün gördüğü
D) Doğuştan fikirlerinin var olduğunu kabul ettiği
E) Süjeden bağımsız nesneler dünyasının varlığını
kabul ettiği






1. D
2. E
3. B
4. C
5. B
6. E
7. A
8. D
9. C
10. B
11. C
12. A
13. E
14. A
15. C
16. D
17. D
18. E
19. C
20. A
21. B
22. B
23. E
24. D
25. A
26. E
27. C
28. E
29. D