tualimforum.com

tualimforum.com (http://www.tualimforum.com/)
-   Kimya (http://www.tualimforum.com/kimya/)
-   -   Atomla İlgili Terimler (http://www.tualimforum.com/kimya/9170-atomla-ilgili-terimler.html)

SERDEM 03.08.08 08:47

Atomla İlgili Terimler
 
Atomla İlgili Terimler

A. İzoelektronik -İzoton-İzobar-İzotop

İzo eşit anlamındadır. İzoelektronikte elektronik dağılımın, izotopta protonun, İzotonda nötronun, izobarda ise kütle numarasının eşitliği söz konudur.

1. İzoelektronik: Elektron dağılımları aynı olan atom veya iyonlara denir. Elektron sayıları ve dağılımları aynı olduğu için kimyasal özellikleri benzerdir.

Örnek:
11Na+ , 10Ne, 9F-, 8O-2, 12Mg+2 atom ve iyonları izoelektroniktir.

2. İzoton: Nötron sayıları aynı, proton sayıları farklı atomlara izoton denir. İzoton atomların p ve e- sayıları farklı olduğu için kimyasal ve fiziksel özellikleri farklıdır.

Örnek:
atomları izotondur.

3. İzobar: Kütle numaraları (p+n) aynı, proton sayıları farklı atomlara izobar denir. İzoton atomlarda olduğu gibi p ve e- sayıları farklı olduğu için kimyasal ve fiziksel özellikleri farklıdır.

Örnek:
atomları izobardır.

4. İzotop:Proton sayıları aynı, nötron sayıları (dolayısıyla kütle numaraları ) farklı atomlara izotop denir. Proton ve elektron sayıları aynı olduğu için kimyasal özellikleri aynı, nötron sayıları farklı olduğu için erime ve kaynama noktası, yoğunluk, yayılma hızı gibi fiziksel özellikleri farklıdır.

Örnek:


İzotop atomların kimyasal özellikleri aynı fiziksel özellikleri farklıydı. İzotop atomların meydana getirdikleri bileşiklerin de kimyasal özellikleri aynı fiziksel özellikleri farklıdır. Çünkü fiziksel özelliklerin farklı olmasına neden olan n sayısı farklılığı ortadan kalkmıyor.

Örnek:

ve nin kimyasal özellikleri aynı fiziksel özellikleri farklıdır.
İzotopu olmayan elementlerin sayısı çok azdır. Genellikle elementlerin birden fazla cins atomu vardır.
İzotop atomları olan elementlerin atom ağırlığı izotop atomların doğada bulunma yüzdelerine göre belirlenir.

Örnek:
Klor elementinin ve olmak üzere iki izotopu vardır. Doğada sadeceatomu olsaydı klorun atom ağırlığı 35, sadeceatomu olsaydı klorun atom ağırlığı 37 olacaktı. İkisi beraber olduğuna göre doğada bulunma yüzdelerine göre belirlenmelidir.

izotopundan % 75, izotopundan ise % 25 oranında bulunmaktadır. O halde:
Klor elementinin atom ağırlığı= 35.0,75 + 37.0,25
= 35,5 olmalıdır.

B. Allotrop
Aynı cins atom veya moleküllerin uzayda farklı dizilmesi sonucu meydana gelen farklı molekül veya kristal yapıdaki maddelerdir.

Örnek:
C atomlarından elmas ve grafit meydana gelir.
O atomlarından oksijen molekülü (O2 ) ve ozon molekülü (O3) meydana gelir.
S atomlarının farlı dizilmesinden pek çok allotrop meydana gelir. Başlıca allotropları monoklin kükürt ve rombik kükürttür.
P atomlarından beyaz fosfor ve kırmızı fosfor allotropları meydana gelir.
CaCO3 ün farklı dizilmesinden ise mermer ve kireç taşı olmak üzere iki farklı allotrop meydana gelir.
Allotrop maddelerin bazı kimyasal özellikleri aynı bazıları ise farklıdır. Bu nedenle genel olarak kimyasal özellikleri benzerdir ifadesi daha uygundur.
Molekül büyüklükleri, yoğunlukları, erime ve kaynama noktaları, kimyasal tepkimelere girme yatkınlıkları, fiziksel özellikleri farklıdır.
Aynı tepkimeyi yerdikleri zaman meydana getirdikleri bileşiklerin kimyasal ve fiziksel özellikleri aynıdır. Çünkü fiziksel özelliklerinin farklı olmasına neden olan atomların dizilişlerindeki farlılık bileşik haline geçildiğinde ortadan kalkar.

Örnek:
Elmas, grafite göre zor da olsa yanar ve karbon dioksite (CO2) dönüşür. Elmas ve grafit farklı iken elmastan oluşan CO2, grafitten oluşan CO2 ile aynıdır.

Not: Allotrop maddelerin içinde izotop atomların bulunabileceğini unutmayınız.

Örnek Sorular

1. I.
II.
III.
Yukarıdakilerin hangilerinde verilen iki taneciğin kimyasal özelliği birbirinin aynıdır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2000 – ÖSS)

2. Bir elementin atomları ile ilgili,
I. Nötron sayıları farklı ise birbirinin izotopudur.
II. Elektron sayıları farklı ise en az biri iyondur.
III. Kütleleri farklı ise birbirinin allotropudur.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2000 – ÖSS)

3. X,Y ve Z elementlerinin,

atomlarında aşağıdakilerin hangisinde verilenler birbirlerine eşit değildir?
A) X ve Y nin proton sayıları
B) X ve Y nin nötron sayıları
C) X ve Z nin nötron sayıları
D) Y ve Z nin kütle numaraları
E) Z nin nötron sayısı ile proton sayısı
(2000 – ÖSS)

4. Bir elementin aynı cins atomlarının farklı kristal veya molekül şekillerinin her birine o elementin allotropu denir.

Bu tanıma göre, aşağıdakilerin hangisinde verilen maddeler birbirinin allotropu değildir?
A) Oksijen – Ozon
B) Grafit – Elmas
C) Kırmızı fosfor- Beyaz fosfor
D) Radyoaktif iyot – Radyoaktif olmaya iyot
E) Rombik kükürt – Monoklin
(1992 ÖSS)
5. Aşağıda verilen madde çiftlerinden hangilerinin birbirinin izotopu olduğu kesindir?
I. O2 ( oksijen gazı)- O3 ( ozon gazı)
II. C (elmas) – C ( grafit)
III. H ( hidrojen) – D ( döteryum)

A) Yalnız IB) Yalnız IIC) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III

(1990 ÖSS)

8. İzoelektronik X+1, 10Ne ve Z-1 atom ve iyonları için,
I. Aynı periyotta yer alırlar.
II. Atom numarası en büyük olan X tir.
III. Değerlik elektron sayısı en büyük olan Ne dir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız IIC) I ve II
D) II ve III E) I ve III
C. Atom Çapı

Atom şekil olarak küreye benzer. Kürenin yarı çapı bilindiğinde , çapı ve hacimde biliniyor demektir.
Atom çapı veya hacmi ile ilgili soruları cevaplaya bilmek için çekirdek ile son yörünge arasındaki uzaklığın (yarı çapın ) bilinmesi yeterlidir.


KüreAtom
Elementlerin atom çapı periyodik sistemde sola ve aşağıya doğru gidildikçe artar.

Aynı periyotta atom çapı değişiminin incelenmesi:

3Li6C 9F

Aynı grupta atom çapının incelenmesi:
3Li

11Na

19K

Sonuç: Aynı grupta bir periyot değişmesiyle atom çapında meydana gelen değişme, aynı periyotta bir grup değişmesiyle atom çapında meydana gelen değişmeden çok çok büyüktür.

Atom veya iyonların çaplarına göre sıralanış istenil-diğinde bakılması gereken öncelik sırası aşağıdaki gibidir.

1. Periyoda ( yörünge sayısına ) bakılır. Periyodu büyük olanın çapı büyük olur.
2. Aynı periyotta yer alıyorlar ( yörünge sayıları aynı )
ise, atom numarası küçük olanın çapı büyüktür.
3. Yörünge sayıları ve atom numaraları aynı ise elektron sayısı fazla olanın çapı büyüktür.


Bütün Zaman Ayarları WEZ +3 olarak düzenlenmiştir. Şu Anki Saat: 22:02 .

Powered by vBulletin Version 3.8.7
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Search Engine Friendly URLs by vBSEO 3.6.0 RC 2