13 Nisan

[Okyanus]

13 NİSAN


1938 - Atatürk'ün, Çankaya'da Başbakan Celâl Bayar ve İsmet İnönü'yü kabulü.

1937 - Atatürk'ün, Çankaya'da İngiliz Generali Townshend'in eşi Madam Townshend'i kabulü.

1934 - Atatürk'ün, İzmir'den hareketle Bergama, Dikili ve Ayvalık'ta inceleme ve denetlemelerde bulunması, akşam Edremit'e gelişi ve geceyi burada geçirmesi.

1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Keçiören yöresinde bir gezinti yapması, geceyi Çankaya'da film izleyerek geçirmesi.

1932 - Atatürk'ün, saat 18.00'de İsmet Paşa'nın Köşkü'ne gelişi ve kendisiyle görüşmesi.

1930 (12 - 13) - Atatürk'ün, turne dolayısıyla Ankara'da bulunan Darülbedayı (İstanbul Şehir Tiyatrosu) sanatçılarını Çiftlik'teki Marmara Köşkü'nde yemeğe daveti ve sanatçıların ayrılırken elini öpmek istemeleri üzerine söyledikleri: "Biz hepimiz milletvekili olabiliriz, bakan olabiliriz, hatta cumhurbaşkanı olabiliriz; ama hiçbirimiz sanatkâr olamayız. Böyle olunca sanatkâr el öpmez; sanatkârın eli öpülür!"

1925 - Şeyh Sait Ayaklanması'nın olduğu bölgede, Divanı Harb'in verdiği idam cezalarının, onay gerektirmeden yerine getirilmesi hakkındaki kanun kabul edildi.

1923 - Londra'da toplanan İtilaf Devletleri temsilcileri, Türkiye'nin 8 Mart'taki notasına cevap vererek, Lozan'da kesintiye uğrayan görüşmeleri sürdürmeye çağırdılar. Türkiye, çağrıyı 7 Nisan'da kabul etti.

1922 - İtalyanların Söke bölgesini boşaltmaya karar vermeleri.
Meclis mali sorunlara çözüm arıyor. Mebus maaşları 200 liradan 100 liraya indirildi.

1921 - İkinci İnönü Savaşı'nda, Türk ordusunun karşı taarruzu başladı.
Dumlupınar mevzilerinde Yunan kuvvetleriyle milli kuvvetler arasında çarpışmalar.

1920 - 1. Düzce Ayaklanması başladı. Düzce'de milli harekete karşı ayaklanma başladı.
Birinci Düzce ayaklanması. (Bastırılışı: 31 Mayıs 1920)
Atatürk'ün kolordulara telgrafı: "Gerek askerî birlikler ve gerekse Kuva-yi Milliye tarafından esir edilen düşman askerlerinin hayatlarının korunmasına olağanüstü itina edilmesi."

1920 (12-13) - Atatürk'ün, Anzavur ve Gâvur imam'ın Manyas yöresinde 2. defa başlattıkları isyanı bastırmak üzere Bursa ve Balıkesir'deki komutanlara olağanüstü yetkiler verildiğini bildiren beyannamesi: "İşgale karşı, tüm Anadolu ve Rumeli elbirliğiyle, imanla ve vicdanla haykırıp bağımsızlık uğruna çırpınırken, düşman en etkili silâh olan iç isyanları kışkırtmaktadır. Anzavur ve Gâvur imam'ın, Manyas yöresine gönderiliş sebebi budur. Olağanüstü Meclis için Ankara'ya gelenler ve Heyet-i Temsiliye'nin müşterek toplantısında alınan ortak kararla 61. Tümen Komutanı Kâzım Bey e Balıkesir livasında, 56. Tümen Komutanı Bekir Sami Bey'e Bursa vilâyeti dahilinde tüm Kuva-yi Milliye, askeriye ve diğer ilgililere karşı kargaşaları önlemek üzere azletme, hapsetme ve idam etme dahil her türlü cezayı tatbik etmek için olağanüstü yetki verilmiştir."

1920 - Tarsus bölgesinde Fransız kuvvetleriyle milli müfrezeler arasında Birinci Kavaklıhan savaşı (2 gün süren savaş sonu düşmanın Tarsus'a çekilmesi).

1919 - İngilizlerin Kars'ı işgal edip Cenubigarbi Kafkas Hükümeti'nin dağıtması.

1916 - Atatürk'ün, sabah saat 7.00'de Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey ve diğer subaylarla beraber at üzerinde Diyarbakır'dan hareketle saat 16.00'da Sofyan'a gelişi ve geceyi burada geçirişi.


1915 - Atatürk'ün, Maydos'tan Madam Hilda Christianus'a mektubu: "...Şimdi Çanakkale Boğazı üzerinde Maydos'tayım. Türk dostunuzdan pek çok selâmlar."

1909 - 31 Mart Olayı.
İstanbul’da, 31 Mart Olayı olarak anılacak gerici ayaklanma yaşandı.
Mustafa Kemal, gerici ayaklanmayı bastırmak üzere kurulan Hareket Ordusu’nun Kurmay Başkanlığı’na atandı.
13 Nisan 1909’da İstanbul’da patlayan gerici hareketi (31 Mart Olayı) bastırmak üzere Selanik’te hazırlanan Harekat Ordusunun Kurmay Başkanlığına getirildi (Mustafa Kemal Kurmay Başkanı olarak katıldı).
31 Mart Ayaklanması, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'da yönetime karşı girişilen büyük bir ayaklanma. Rumi takvimle 31 Mart 1325'te (13 Nisan 1909) çıktığı için bu adla anılmıştır.
11 gün devam eden ayaklanma, Selanik'ten gelen, Mustafa Kemal'in Kurmay Başkanı olarak katıldığı, Mahmut Şevket Paşa kumandasındaki Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. İstanbul'da sıkıyönetim ilan edilmesinden sonra, Sultan II. Abdülhamit tahttan indirilmiş ve yerine Sultan V. Mehmet getirilmiştir.
İstanbul'da, İkinci Meşrutiyet'e karşı -avcı taburlarının ayaklanmasıyla- büyük isyan çıkması (31 Mart isyanı).
(Avcı taburları, Meşrutiyetin korunması amacıyla Rumeli'den İstanbul'a gönderilmiş birliklerdi. Bunlar, bir kısım gericiler tarafından aldatılarak 13 Nisan 1909 sabahı "Şeriat isteriz!" sözleriyle Meşrutiyet aleyhine ayaklandılar. Büyüyen isyan, Selanik'ten İstanbul'a gelen Hareket Ordusu ile bastırıldı).

Kaynak:edebiyatogretmeni.net