Kalsiyum
 

Kalsiyum



http://www.hammaddeler.com/images/st...yum_klorid.jpg

Kalsiyum (Ca), toprak alkalileri grubundan metalik bir elementtir.

Yoğunluğu 1,55 g/cm³'dür, 851°C’de erir ve 1439°C’de kaynar. Elektrik iletkenliği vardır ve kırılgan bir yapıda olmasına rağmen yumuşaktır.

İnsan vücudunun %2’si kalsiyumdan oluşur ve bu kalsiyumun %99’u kemiklerde ve dişlerde bulunur. Kandaki kalsiyum miktarı ise 8,5-10,2 mg/dL düzeyindedir.


http://www.hammaddeler.com/images/st.../sut_kemik.jpg

Kalsiyumun dokularda kullanılabilmesi için C ve D vitaminlerinin ve fosforun da yeterince bulunması lazımdır.

Kalsiyum kasların kasılıp gevşemesinde, kalbin düzenli çalışmasında, sinir sisteminde iletimde, enerji üretiminde ve kanın pıhtılaşmasında rol oynar.

Günlük alınması gereken kalsiyum miktarı 1000-1200 mg‘dır. Çocuklukta, hamilelikte ve yaşlılıkta ise yaklaşık 1500 mg’dır.

Kalsiyum yeterli alınmadığında ya da bağırsaklarda emilimi tam gerçekleşmediğinde raşitizm, osteoporoz, dişlerde çürüme, saçlarda ve tırnaklarda kırılma, eklem ve kas ağrıları, sinir sisteminde sorunlar, kalp çarpıntısı, uykusuzluk ve depresyona neden olabilir.

Kalsiyum fazla alındığında ise, böbrek taşı ve kireçlenmesi, kemiklerde kireçlenme ve kas güçsüzlüğü gibi rahatsızlıklar görülebilir.

Piyasadaki kalsiyum takviyelerinin çoğunluğu, kalsiyum karbonat formundadır. Genelde mide asidine gereksinim duyar, bu nedenle gıdalar ile tüketilmesi uygundur.

Kalsiyum sitrat ise en iyi emilen kalsiyum formudur. Aç karnına alınabilir, çünkü mide asidinin fonksiyonunu gerektirmez. Yaşlı kişilerde mide asidi üretimi azaldığı için bu durum bu kişilerde avantaj yaratır.


http://www.hammaddeler.com/images/st.../kalsiyum2.jpg



Kalsiyum Emilimini Azaltan Faktörler:
Gıdanın lif yüzdesinin yüksek olması (lifler kalsiyum bağlayıcıdır; emilmeden vücuttan atılmasına yol açar)
Oksalik asit içeren gıdalar kalsiyumu bağlar ve vücuttan atar (çikolata, ıspanak, havuç, kabak)
D vitamini yetersizliği
Fazla miktarda çinko ve alüminyum (preparat olarak) alımı
Östrojen hormonu salgılamadaki azalma veya durma
Sigara (nikotin Ca bağlayıcı), çay (tanen Ca bağlayıcı), kahve (kafein Ca bağlayıcı), kola ve alkol kullanmak




Kalsiyum Emilimini Arttıran Faktörler:

Besinlerdeki kalsiyum-fosfor dengesinin uygunluğu
D vitamininin varlığı
Laktoz varlığı (Sütteki laktoz ve az miktardaki D vitamini sayesinde, kalsiyumun emilim oranı daha yüksektir. Sütteki kalsiyum, diğer tüm bitkisel kaynaklı besinlerdeki kalsiyumdan daha iyi emilir.)
Brokoli, brüksel lahanası, soya ve tahıllar kalsiyumun kemiklere bağlanmasını arttırıcı özelliktedirler.
Kalsiyum tablet şeklinde alınacaksa; en iyi fayda için A vitamini, D vitamini, C vitamini, K vitamini ve magnezyum, boron, fosfat ve manganez içeriği olmalıdır.



http://www.hammaddeler.com/images/st...t_urunleri.jpg

Gıdalarda Kalsiyum


En iyi kalsiyum kaynağı süt ve süt ürünleridir. Tabloda 100 gram ürün içindeki kalsiyum miktarları mg olarak verilmiştir:
İnek sütü
122
Yoğurt 120
120
Beyaz peynir (yağlı)
162
Beyaz peynir (yağsız)
96
Beyaz peynir (Edirne)
430
Krem peynir
80
Çökelek
505
Kaşar
700
Süt tozu
950





http://www.hammaddeler.com/images/st...uzum/uzum2.jpg http://www.hammaddeler.com/images/st...im/findik3.jpg
Kalsiyum açısından zengin olan diğer besinler tabloda verilmiştir (mg Kalsiyum/100 gram besin):

Üzüm pekmezi
400

Asma yaprağı
392

Ebegümeci
250

Badem
234

Soya fasulyesi
226

Fındık
209

Roka
205

Maydanoz
203

Nane
200

Madımak
165

Nohut
150

Antep Fıstığı
131

Barbunya
128

Susam
120

Ayrıca kemikler kırılıp, sirke ile kaynatıldığında, kalsiyum kemiğin suyuna geçer. Yumurta kaynatıldığında kalsiyum suya geçer. Kalsiyum içeren sular, gıda üretiminde kullanılarak, kalsiyumdan yararlanılabilir.



Kalsiyum Kullanım Alanları

Kalsiyum en çok reçete ile verilen mineral özelliğine sahiptir. Osteoporoz, menopoz, hamilelik, emzirme dönemlerinde, diş hastalıklarında, adale kramplarında, kalp kasılmalarında ve ritim bozukluklarında ilaç olarak kalsiyum tabletleri verilir.

Kalsiyum bileşiklerinden kalsiyum asetat, asetat ve asetik asit imalatında, su alıcı madde olarak yiyeceklerin korunmasında, suni gübrede istenmeyen otlara karşı, alkolsüz içkilerde, düşük kalorili ve diyabetik yiyeceklerde yapay tat verici olarak, bakterilere ve mantarlara karşı kullanılır.

Süt ve süt ürünlerinin üretiminde, hammaddeyi standartlaştırmak için kalsiyum takviyesi yapışır. Ayrıca ısıl işlemlerle yitirilen kalsiyumu gidermek amacı ile kalsiyum ilavesi yapılır.

Tarladaki ürünün toprağında yetersiz kalsiyum varsa, bu durum, topraktan azot alımını engeller ve bitkilerde leke, çürük, kıvrıklar, benekler şeklinde görülür. Toprağa kalsiyum desteği vermek amacıyla, zirai ilaçlarda kalsiyum kullanılır.

Alıntı