Beylikler Ve Osmanlı Döneminde Minyatür Sanatı

[Renklerin Dansı]

Beylikler Ve Osmanlı Döneminde Minyatür Sanatı

14. yüzyıl beylikler devri minyatür sanatı konusunda bilgilerimiz sınırlıdır. Bu yüzyılda komşu merkezlerde gelişmeye devam eden minyatür ve kitap sanatı alanında Anadolu’da da eserler verildiği, ancak bunların beyliklere bölünmüş Anadolu’ daki karışıklıklarda kaybolduğu düşünülür.

Sultan 2. Murat ( 1421–1451) devrinde sarayda minyatürler yaptığı bilinen adı şair latifi’nin tezkiresinde geçen Bursa’lı hasanzade Sunullahın eserleri günümüze ulaşmamıştır. 2. murat döneminde kültür atılımı Amasya, Bursa ve Edirne’de yoğunluk kazanmıştır.

15. yüzyıla ait minyatürlü eserlerden Ahmedi’nin İskendernamesi önemlidir. Edirne’de yazıldığı (1390) ve Amasya’da resimlendiği (1416–1460–1480) tahmin edilen eserdeki minyatürler gerçekçi üslupları, figürlerin kıyafetleri ve renk düzeni ile klasik Osmanlı üslubuna geçişi temsil eder. Eserde Büyük İskender’in hayatı, İslam tarihi ve Osmanlı tarihi konularına yer verilmiştir.

1455–1456 yıllarında Edirne’de resimlenmiş bir yazma da Bedieddin’in Farsça yazdığı bir şiir kitabı olan “Dilsuzname’dir” Şiraz ekolünün etkisinde olan minyatürlerde, kıyafetlerde, renklerde, konturlarda Türk resim üslubunun özellikleri görülür.

Edebi içerikli bir başka eser olan “Külliyat-ı Kâtibi” Kâtibi mahlasını kullanan Şemseddin Muhammed bin Abdullah Nişaburi’nin kasidelerini içerir. 1460–1480 yıllarına tarihlenen eserdeki minyatürler Dilsuzname minyatürleriyle olan benzerliklerinden dolayı Edirne sarayı ürünleri olarak düşünülmektedir. Eserde sultanın eğlenmesi ve huzura kabul sahneleri görülür. Şiraz üslubunun E Edirne'de tutulduğunu Külliyat-i Katibi albümündeki minyatürler de gösterir. Bu minyatürlerde doğa tasvirleri, iri çiçek demetleri, ufukta yan yana sıralanan servi ağaçları renk düzeni ve kıyafetler, başlıklar Osmanlı minyatürlerinde gördüğümüz yeni özelliklerdir.

Fatih Sultan Mehmet devrinde bilimsel içerikli tıp eserleri de resimlenmiştir. Sabuncuoğlu Şerafeddin tarafından Amasya’da hazırlanan hastalık tedavilerini gösterir.