10. Sınıf Edebiyat Sınav Soruları – 2
1- (I) Türk toplumunun benliğini, gelenek ve göreneklerini, inanış ve hayat tarzını, yönetim biçimini göstermesi bakımın-dan değer taşır. (II) Hikâyelere milletimizin temel karakteri, kendine has özellikleri yansımıştır. (III) 11.yy.da yazıya geçirildiği bilinen bu hikâyelerin bazıları bugün bile halk arasında anlatılmaktadır. (IV) Kimi hikâye kahramanları halk dilindeki deyimlerde yaşar. (V) Halkın karakterini, hayat tarzını yansıtan bu hikâyelerde gelişmiş ve yer yer şiirleştiril-miş bir dil vardır.
Numaralanmış cümlelerin hangisi “Dede Korkut Hikâyeleri” için söylenemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2- Aşağıdakilerden hangisinde “gazel ve kaside” ile ilgili olarak yanlış bir bilgi verilmiştir?
A) Her ikisinin de kâfiyeleniş biçimi aynıdır.
B) Her ikisi de bir kişiyi övmek için yazılır.
C) Her ikisi de beyit nazım birimi ile yazılır.
D) Her ikisi de edebiyatımıza Arap edebiyatından geçmiştir.
E) Her ikisinde de matla ve makta beyit vardır.
3- Şair Anadolu dışında kalmasına rağmen divan şiirinin en büyük ustalarındandır. Türkçe, Arapça ve Farsça şiir kitabı yazacak kadar usta bir şairdir. Şiirin yanı sıra nesir alanında da eser vermiştir. O, aynı zamanda aşk şairi olarak da bilinir.
Bu parçada anlatılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şeyhî B) Bâki C) Zâtî D) Fuzûlî E) Nedim
4- I- Mesnevi, her beyti kendi arasında kafiyeli olan nazım biçimidir.
II- Kaside, en az 33 en fazla 99 beyitten meydana gelir, bir kişiyi övmek için yazılır.
III- Şarkı, İran edebiyatından bizim edebiyatımıza geçmiş bir nazım şeklidir.
Numaralanmış cümlelerdeki bilgilerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
5- Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde sadece Halk edebiyatı nazım biçimleri verilmiştir?
A) Semai – Koşma – Kaside – Şarkı – İlahi
B) Destan – Şarkı – Türkü – Mani – Murabba
C) Mani – Türkü – Varsağı – Mesnevi – Murabba
D) İlahi –Türkü – Gazel – Koşma – Destan
E) Varsağı – Mani – Türkü – İlahi – Semai
6- Rüya motifi Türk Halk edebiyatında sıkça karşımıza çıkan bir motiftir. Genellikle halk hikâyelerinde yer alan bu motif bazı âşıkların hayat hikayeleri içinde de görülmektedir. Âşıklar âşıklığa başlamayı ya da yetişip usta âşık olmayı geleneksel bir unsur olarak gördükleri iki önemli yol, usta yanında yetişme ya da rüyada bade içerek badeli âşık olmaya bağlarlar. İnanışa göre âşık olmak için ya usta yanında yetişmek ya da mutlaka “pir” elinden bade içmek gerekir.
Parçadan hareketle Türk Halk edebiyatında “âşık olmak”la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Rüya motifi halk hikâyelerine has bir motiftir.
B) Rüya, Türk Halk edebiyatında önemli bir motiftir.
C) Bazı âşıklar âşıklığını rüyada içtikleri badeye bağlarlar.
D) Âşık olmak için ya usta yanında yetişmek ya da “pir” elinden bade içmek gerektiğine inanılır.
E) Rüya motifi bazı âşıkların hayat hikâyeleri içinde karşımıza çıkar.
7- Aşağıdakilerden hangisi Aşık tarzı halk edebiyatının genel özellikleri içerisinde değerlendirilemez?
A) Türk kültüründeki âşıklık geleneğinin etkisiyle oluşmuştur.
B) Söyleyiş özellikleri ve kullandığı ahenk unsurları Türk edebiyatından izler taşır.
C) Dil ve ifade imkanları bakımından Divan edebiyatına göre daha sade ve milli bir özellik gösterir.
D) Genellikle kırsal kesimlerde ve halk arasında gelişmiştir.
E) Bu dönem eserleri biçim kusursuzluğu yönüyle ön plana çıkmaktadır.
8- I ) Garipnâme – Siham-ı Kaza – Mecalisü’n- Nefâis – Şikâyetnâme – Mantıku’t-Tayr
(II ) Fuzûlî – Gülşehri – Âşık Paşa – Ahmedî – Nef’î
Yukarıda verilenlere göre, eser – sanatçı eşleştirilmesi yapılırsa hangi sanatçı dışarıda kalır ?
A) Nef’î B) Ahmedî C) Âşık Paşa D) Fuzûlî E) Gülşehri
9- Ahmet Yesevi için aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?
A) On birinci yüzyılın ikinci yarısında Türkistan’da doğdu.
B) Küçük yaşlarda İslami ilimleri ve Arapça ile Farsçayı öğrenerek kendini yetiştirdi.
C) Tasavvuf yolunu tutarak Yesevi tarikatını kurdu.
D) Hikmet adını verdiği şiirlerini aruz ölçüsüyle yazdı.
E) Hz. Peygamber’in yaşı olan 63’ten sonraki hayatını yerin altında geçirdi.
10- Karagöz ile Hacivat, gölge oyununun en önemli tipleridir. Hacivat hep okumuş, kendisini bilgili, kültürlü zanneden yarı aydın tipini canlandırır. Birkaç kelime öğrenmekle adam olunacağını zanneden, ukalâ tipteki kişileri, aydınları can-landırır. Karagöz ise saf, iyi niyetli, temiz kalpli, okuma yaz-ma bilmeyen fakat zeki bir halk adamıdır. Karagöz, Hacivat’ın söylediği sözleri anlamaz ve hep ters cevaplar verir. Bu da oyuna komiklik katar. Hacivat’ın sözlerine saf saf cevaplar vererek, yaptığı kelime oyunlarıyla dinleyenleri güldürmeye çalışır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söyle-nemez?
A) En önemli tipleri Karagöz ile Hacivat’tır.
B) Hacivat, birkaç kelime öğrenmekle adam olunacağını zan-neden, ukalâ bir tiptir.
C) Hacivat okumuş, bilgisi ve kültürü ile yol gösteren aydın bir tiptir.
D) Karagöz; saf, iyi niyetli, temiz kalpli, cahil fakat zeki bir halk adamıdır.
E) Karagöz, Hacivat’ın söylediği sözlere ters cevaplar vererek oyuna komiklik katar.
Yanıtlar:
1) C
2) B
3) D
4) C
5) E
6) A
7) E
8) B
9) D
10) C
alıntı