Ay Ve Güneş Tutulması Nedir??

**blue** · 28.09.08, 19:41

Ay Ve Güneş Tutulması Nedir?

Ay dünyanın çevresinde hareket ederken,doğrudan doğruya dünya ile güneşin arasından geçtiği zaman, gölgesi dünyanın üzerine düşer ve "güneş tutulması" diye tanımlanan olay meydana gelir.

Güneş tutulması sadece av yeniyken olur. Bunun nedeni.ayin bu esnada dünyanın güneşe bakan yüzünü kapamasıdır. Ancak, burada akla bir soru gelecektir. Niçin ayın her yeni doğuşunda güneş tutulması olmaz ?

Bu sorunun cevabı gayet basittir. Ayın dünya çevresindeki yörüngesi, dünyanın güneş çevresindeki yörüngesiyle doğrudan doğruya denk gelmez. Dünyanın çevresindeki 29 günlük hareketi sırasında, ay baz an dünyanın yörüngesinin biraz yukarısından, bazen da biraz aşağısından geçer.

Güneş tutulması "tam","halka şeklinde" veya "kısmen" olur. Ay güneşi tamamen gözden gizlerse,güneş tutulması "tam" dır. Fakat ay dünyadan her zaman aynı mesafede değildir. Genellikle, güneşi tamamen gizleyemeyecek kadar uzaktır dünyadan. Böyle durumlarda "güneş tutulması" olduğu zaman, ay, güneşin sadece kenar çizgisini çepeçevre kapayan ensiz bir halka görünümündedir. Bu tür güneş tutulması, "halka şeklinde" tutulma olarak tanımlanır.

Ay tutulması ise, sadece ay dolunay halindeyken meydana gelir, bu durumda,dünya güneşle ayın arasındadır. Dünyanın gölgesi ayın üzerine düşer ve "ay tutulması" dediğimiz şey olur.

Bazı yıllar ay tutulması hiç olmaz.Buna karşılık,bazı yıllar bir ile üç arasında ay tutulması görülür. Oysa,her yıl en azından iki kez güneş tutulması olayı gerçekleşir. Bazen beşe kadar çıkar bu. Dünyanın herhangi bir kesiminin yüzeyinde .güneşin tam tutulması yaklaşık olarak ancak 360yılda bir görülebilir.

Ay ve güneş tutulmalarının düzenli hesaplamasını ilk kez Kalde'li gökbakıcılar (uçağın astronomları )yapmışlardır.Kalde'li bilginlere göre, güneş ve ay tutulmaları 6585 günde bir tıpatıp aynı oluyordu. Başka türlü söylemek gerekiyorsa, bunların uzaydaki devirleri her 18 yıl 11 günde bir aynı şekilde tekrarlanıyordu. Kalde'li astronomlar,bu 18 yıl 11 günlük döneme "Saros" devri adını vermişlerdi. Bir Saros devrinde ortalama olarak 42 kez güneş tutulması, 27 kez de ay tutulması görülür.

Güneş ve ay tutulmalarının belirli zaman aralarıyla olmasının nedeni,her ikisinin de belirli bir yörünge üzerinde hareket etmelidir. Bu hareket de belirli bir zamanda olmaktadır. Yani, güneş, ay ve dünya, belirli zamanlarda belirli noktalardan geçerler. Güneş ve ay tutulmalarının zaman hesaplaması da bu şekilde mümkün olur.