Osmanlı'nın Fethi Öncesinde Bursa

Bursa’nın tarihi, Ilıpınar Höyüğü ile 7 bin yıl öncesine kadar gider.
Her taşı tarihle yaşıt, yeşilin bir şehre sıfat olarak en çok yakıştığı, Evliya Çelebi’nin seyahatine başlangıç yaptığı, her çağda birçok seyyahı kendine çeken, Akif’e Bülbül’ü, Ahmet Hamdi Tanpınar’a Bursa’da Zaman’ı yazdıran, 1299 ile 1923’ün harika bir özeti, sırtını dağa, gönlünü Emir Sultan’a dayamış Bursa’nın tarihi, Ilıpınar Höyüğü ile 7 bin yıl öncesine kadar gider.
Günümüzde, Uludağ’da bulunan Şahinkaya Mağarası’nda yapılan kazılar sonucu, Bursa tarihinin 100 bin yıl öncesine kadar dayandığı tespit edilmiştir.
Uygarlıklar beşiği, Anadolu’nun cennet köşelerinden Bursa ve çevresi, eski çağlardan beri sırasıyla Hititler, Lidyalılar, Persler, İskender İmparatorluğu, Bitinyalılar, Bizanslılar ve son olarak da Osmanlı Devleti’nin hâkimiyeti altında bulunmuştur.
Bugünkü Bursa’nın kurucusu Bitinya kralı 1.Prusias’tır(M.Ö.232-192). Kartaca kralı Hannibal, Roma İmparatorluğu ile yaptığı “Zama Savaşı’nı” kaybedince birlikleriyle beraber Bitinya kralı 1.Prusias’a sığındı. Burada zafer kazanan bir komutan gibi karşılanıp, saygı gördü. Hannibal, 1.Prusias tarafından büyük itibar görmesi üzerine onun onuruna Bursa kentini kurdu ve kente bu nedenle “Prusa” adını verdi. Bitinya, varlığını uzun süre devam ettiremedi. Bunun sonucunda Bitinyalıların elinde bulunan Prusa, Romalıların hâkimiyeti altına girdi.
Bursa, Türkler bölgeye geldiklerinde Bizanslıların elinde bulunmaktaydı. Anadolu Selçuklu hükümdarı Kutalmışoğlu Süleyman Şah, İznik’i ele geçirdi. Daha sonra yapılan savaşlarla bölge bazen Bizanslıların, bazen de Türklerin hakimiyetinde kaldı.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflamasından sonra Anadolu’da hakim olan beyliklerden Osmanlı Beyliği’nin toprakları, Söğüt, Bilecik, Domaniç yöresiydi. Ertuğrul Bey’in oğlu Osman Bey, çevresindeki İnegöl, Bilecik, Yenişehir gibi yerleri topraklarına kattı ve İznik’i kuşatma altına aldı. Tekfurlar Bizans İmparatorluğu’nun merkezi olan İstanbul’a bağlı yarı bağımsız Bizans Beyleriydi. Bursa, Orhaneli, Kestel ve Ürünlü tekfurları birleşip, İstanbul’dan gelen destekle birlikte Osmanlılarla, Yenişehir-Kestel arasındaki Koyunhisar’da savaşa tutuştu. Savaşı Osman Bey’in kazanmasıyla Bursa ve çevresi yavaş yavaş Osmanlıların eline geçti.

Kaynak: Büyükşehir Belediyesi Yayını, Bursa Bilgisi