Sakarya Yöresi Halk Oyunlarinda Kullanilan Calgilar Hakkinda

**Kedi** · 26.05.10, 22:50

Sakarya Yöresi Müzik Aletleri

Sakarya Yöresi Halk Oyunlarinda Kullanilan Calgilar Hakkinda - Sakarya Yöresi Müzik Aletleri - Sakarya Yöresi Halk Oyunlari Müzik Aleti

SAKARYA YÖRESİ HALK OYUNLARINDA KULLANILAN ÇALGILAR (MÜZİK ALETLERİ)

Halk oyunlarını icra eden elemanların hiçbiri, icra ettikleri oyun müziklerini notaya bakarak veya notadan öğrenerek çalmamaktadırlar. Yörede halk oyunlarının müzikleri, usta-çırak ilişkisi ile kuşaktan kuşağa aktarılmaktadır. Düğün ve eğlencelerde üç veya dört çalgı eşliğinde müzik yapılmaktadır. Bu çalgılar:

• Cümbüş
• Klarnet
• Davul
• Darbuka
• Ud
• Keman’dır.

“Klarnet”, “cümbüş”, “keman” ve “ritm” (“davul” veya “darbuka”) ana sazlardır. Zaman zaman “ritm” olarak “davul” veya “darbuka” ayrı ayrı çalınmaktadır. Halk oyunları veya müzikli eğlencelerde her zaman “keman” yer almamaktadır. “Keman”ın da yer aldığı dörtlü takıma yörede “İnce Takım” denmektedir. 21 Nisan 1982 tarihinde Geyve Halk Eğitimi Merkezi yöre müziğinde kullanılan “Klarnet”, “cümbüş”, “keman” ve “ritm” (“davul” veya “darbuka”) için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na tescil başvurusu yapmış. Yapılan araştırma ve incelemelerden sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Başkanlığı’nın 12 Mayıs 1983 tarih ve 380.1/983 sayılı yazı ile yörede kullanılan çalgılar/müzik aletleri resmen tescil edilmiştir.

Klarnet

Geyve, Taraklı ve Pamukova yöresi müziğinde en tanınmış kişi; “Kozanlı Klarnetçi Nizamettin Gemici” ve sonra da yöre müziklerini 1962 yılında ondan öğrenen “Taraklılı Öğretmen Ahmet İşsever”dir. Bugün 58 yaşında olan “Taraklılı Öğretmen Ahmet İşsever”, halen halk oyunu oynamakta ve 1975 yılından beri de yöre halk oyunlarının öğreticiliğini aktif olarak sürdürmektedir.

Cümbüs

Ancak yörede tespit edilen bu çalgıların bir bölümünün özellikle “Cümbüş”, “Ud”, “Keman”ın yaklaşık 80-100 yüzyıllık geçmişi olduğu sanılmaktadır. “Bağlama”nın yerini “Cümbüş”ün aldığı, “Klarnet”, “Davul” ve “Darbuka”nın ise daha öncede yörede çalgı olarak kullanıldığı kanısı halk arasında yaygındır.

Ud

Geyve, Taraklı ve Pamukova yöresi oyun müzikleri 28 Kasım 1990 tarihinde Yaşar ŞAHİN tarafından derlenmiş ve 5 Nisan 1996 tarihinde İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Doç.Dr.Şenel ÖNALDI tarafından notaya alınmıştır. Yine oyunlarda ilk sahne düzenlemesi Ahmet İŞSEVER ve daha sonra Suat İNCE, Yaşar ŞAHİN, Aydoğan ENGİNLER ve Hürdoğan KESKİN tarafından yapılmıştır.