Diyarbakır Halk Oyunları Kadın Kostümleri - Diyarbakır Halk Oyunları Kadın Kıyafetler

**Esra** · 15.07.10, 14:09

Diyarbakır Halk Oyunları Kadın Kostümleri - Diyarbakır Halk Oyunları Kadın Kıyafetleri

Kadın Kostümü

Başa Giyilenler

* Kofi
Kenarları çuhaya benzer kumaşla çevrelenmiş, tepesi ise ipek veya benzeri
ipliklerle elde edilmiş bir başlıktır. Parçaları ise ;

* Tar denilen tas biçimindeki tahta yada tenekeden yapılmış malzeme
* Tarın üstüne geçirilen saçaklı yada saçaksız fes
* Kofiye takma saç eklenir ve yanlardan örgüler sarkıtılır

Açık başa önce beyaz renkte tülbent sonra yörede şaar denilen sarık ve bununda üzerine genelde canlı renklerden seçilen puşular sarılır Kofinin üstüne sarılan şaar düğümüne göre takan kişinin hangi bölgeye ait olduğunu belirtir.

* Fes
Keçeden yapılan, baştan bele kadar uzanan,iki türlüsü olan bir başlık çeşididir

* Fini Fes ; Saç bağı olmayan ve içinde kasnak bulunan, genelde yaşlıların tercih ettiği fes çeşididir
* Kofi Fes ; Saç örükleri bulunan ve genelde çift yada kırk örüklü çeşitleri olan fes çeşididir Genelde genç kızlar kullanır ve saç örgüleri ise mavi boncuk, gümüş penez, mecidiye, muska yada saç bağları ile süslenmiştir.

* Tülbent
Başa boylu boyunca saçlar görülmeyecek şekilde örtünen, ince sık tülden yapılan, genelde beyaz renk ve kare şeklinde olan ince bir baş örtüsüdür Yörede “Çit” adı da verilir Bu örtünün etrafı elde örülmüş oyalar ve pullarla çevrili olanları da mevcuttur Bunlara ise yörede yazma adı verilir.

* Şaar
Kare şeklinde, siyah zemin üzerine, değişik renklerden çizgiler bulunan bir baş örtüsüdür. Önce üçgen

daha sonra ince bir şekilde katlanıp kofinin etrafına sarılıp düğümlenir Yörede “Çar ve Heftrenk” (7 renk) isimleri de verilir.

* Puşu
Özel kumaştan dokunan, renk ve dokunuşlarına göre adlandırılan, hemen hemen her rengi bulunan bir baş bağıdır Başın gerisine alından geçirilip sarılmak suretiyle kofinin üzerine sarılıp düğümlenir. Genelde canlı renklerden seçilir ve isteğe göre sayısı çoğaltılabilir.

Bedene Giyilenler

* Fistan
Kolları ve boyu uzun, etek kısmı büzgülü, genelde kadifeden yapılmış bir üst giysidir Bu kıyafete bazı yerlerde fistan bazı yerlerde ise entari denilmektedir Ağırlıklı olarak çiçek desenli modeller seçilen bir giysidir.

* Üçetek
Genelde kadife kumaşlardan yapılmış, önden ve yandan yırtmaçları bulunan, üzeri kendinden desenli bir üst giysidir Ağırlıklı olarak canlı renkler ve çiçek desenli modellerden seçilir Yörede mevsim ve iş şartlarına göre kullanılan bir giysidir.

* Kotik
Kadife yada benzeri kumaşlardan yapılan, üzeri değişik motiflerle süslenmiş, kolu dirseğe

kadar ve önü açık bir üst giysisidir İsim olarak kotik adını alması yörede kısa olana kot adı verildiğindendir Düğmesi yada ön tarafı birbirine bağlayacak bir ek parçası bulunmaz Üzerindeki işlemeler genelde sarı simlerden yapılır.

* Şalvar
Yörede “Tuman” denilen çiçekli yada kendinden desenli kumaşlardan olan, ağı dar ve düz normal paçalı bir alt giysidir Beli ve ayak paçaları lastikli olup, belden tam ayak bileğine kadar uzanmaktadır Genelde göze hoş gelen desenli modellerden seçilir.

* Kuşak
Birçok yerde “Ağabani” denilen genelde sarı yada açık renklerden oluşan üzeri işlemeli bele sarılan bel sarığıdır Katlanarak ince bir sekile getirilip sıkıca bele sarılır.

* Önlük
Bele bağlanan ve fistanın kirlenmesini önleyen değişik kumaşlardan yapılmış önlüktür Genelde

kiri saklasın diye koyu renklerden seçilir Yörede bir diğer adı “Peştamaldır”

Ayağa Giyilenler

* Çorap
Koyun yününden, diz altına kadar uzanan, elde işlenen ve değişik motiflerle süslenen bir ayak giysisidir Yörede bir diğer adı “Yün Çoraptır”

* Yemeni
Deriden yapılan, ağırlıklı olarak beyaz, krem veya siyah renklerden seçilen, önü kapalı, bağcıksız, arka tarafında tutup çekilsin diye kulakçığı bulunan bir ayak giyeceğidir Yörede “Poçikli Yemeni” adı verilmektedir.