 Siverek İlçesi,Şanlıurfa Siverek İlçesi
Siverek İlçesi,Şanlıurfa Siverek İlçesi
Siverek Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir.
Siverek Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Şanlıurfa’ya bağlı 160.000 nüfuslu bir ilçedir. İlçe nüfusunun çoğu Kurmanç’tır; Tamamına yakını Kürttür. Karacadağ yöresindeki Türkmenler’den başka, ilçede çok az da Arap vardır. Şehir merkezinde oturanların büyük bölümünü oluşturan Kürt nüfus, çevresindeki Diyarbakır, Şanlıurfa ve Adıyaman gibi şehirlerden gerek şîve, gerekse davranışlar/ilişkiler bakımından bir hayli farklılık gösteren “Siverek şehri”nin kültürel ve sosyal omurgasını oluşturmuştur. İlçe olarak bağlı bulunduğu Şanlıurfa şehrinin kültürel bakımdan Kerkük’ü andırmasına karşın; “Siverek şehir kültürü”, Erzurum-Azerbaycan çizgisi üzerindeki yörelerle benzeşmektedir. Ancak son dönemlerde şehirdekilerin bir kısmının sürgün edilmesi ve bir kısmının da ekonomik sebeplerle dışarıya göçmesi ve köylerden şehre akın sebebiyle yapısal bir değişim gerçekleşmiş; Kürt ve özellikle de Zaza nüfusta oransal bir artış meydana gelmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde (1867 sonrası) Diyarbekir Vilayeti’ne bağlı bir kazaydı. Siverek’in bugün bağlı bulunduğu Şanlıurfa ise Halep Vilayeti’ne bağlı bir sancaktı. Urfa Osmanlı’nın son döneminde Halep’ten ayrılarak Vilayet statüsüne yükseltildi. Siverek ise Diyarbekir Vilayeti’ne bağlı bir sancak oldu. Cumhuriyet döneminde vilayetlerin sınırlarının belirlenmesi çerçevesinde Urfa’ya bağlanıncaya kadar Siverek Diyarbakır’a bağlı kaldı. Dolayısıyla idari olarak olduğu gibi sosyo-kültürel olarak da Siverek’in ilişkileri Diyarbakır ile Urfa’dan daha yoğun oldu. Cumhuriyet’e yakın zamanda sancak olmaları nedeniyle Sivereklilerin “il olma” beklenti ve istekleri, başta nüfus olmak üzere bir çok veriyle birlikte, bu tarihsel olguya dayanmaktadır.
Siverek’te, ilçe bazında, “aşiretsel” yapı da çok gelişkindir. Siverek’in belli başlı aşîretleri; Bucaklar, Kırvarlar, İzollar, Kejanlar, Karakeçililer, Karahanlılar, Kalenderler, vs.Köylerin büyük çoğunluğu aşiret reisleri ve toprak ağalarına aittir.Bu köylerde tam bir self sinyor ilişkisi yaşanmaktadır.Topraksız köylüler köyde ikamet etmelerine karşılık suxre adı altında hiçbir sosyal güvenceye sahip olamadan bedava çalıştırılmaktadır.Bu köylülerin kaldığı evlerin büyük çoğunluğu toprak olup başta yılan ve fare olamak üzere her türlü böceği ihtiva etmektedir.
Siverek’te her yıl yapılmakta olan “Şire Üzüm Festivali” ve “Geleneksel Karakeçi Bahar Şenlikleri” ilçenin başlıca kulturel etkinliklerindendir.
YIL NÜFUS
•1927: 16000
•1970: 34000
•1975: 41000
•1980: 29000
•1990: 63000
•1997: 74000
•2000:127000
•2005:152000 --------------Tualimforum İmzam--------------
Boşverdim |