Uyuz Hastalığı Genel Bilgi

**Fenci** · 01.07.08, 04:25

Uyuz Hastalığı Genel Bilgi

İnsanlık tarihinde bit, pire ve uyuz zengin ve yoksul ayırmaksızın sorun yaratmıştır. Öyle ki 'toplum içinde kaşınmanın veya kaşınmaya neden olan haşerelerin yakalanması ve toplum içinde öldürülmesinin' ayıp olduğu prenseslerin temel görgü eğitimindeydi.

Günümüzde uyuz, insanlar arasında doğrudan doğruya temas ile bulaşarak sorun yaratmaya devam etmektedir. Hastalık 30 yıllık dönemlerde salgınlar halinde görülmektedir. 15 yıl sakin geçen bir devreyi 15 yıllık bir salgın eğrisi izler. Bunun nedeninin insanlarda gelişen böceğe karşı direnç olduğu tahmin edilmektedir.

Uyuz İle İlgili Bunları Biliyor Musunuz?
Uyuzun sıklığı sonbahar ve kış aylarında artar.
Okullar ve toplu yaşam alanlarında uyuzun ortaya çıkma ihtimali yüksektir.
Uyuzun en önemli özelliği olan gece kaşıntısı, bulaşmadan sonra 3 gün ile 6 hafta arasında değişen sürelerde olmak üzere en çok 15 gün ile 1 ay sonra başlar. Kaşıntı, tedavi edildikten 2 hafta sonrasına kadar devam edebilir.

Uyuz Nedir?

Uyuz halk arasında 'gale' veya 'gidişik' olarak da bilinir. Uyuz böceği, 'Sarcoptes Scabiei Von Hominis' ancak bir mikroskop ya da büyüteç yardımı ile görülebilecek büyüklüktedir ve tüm yaşamını insan vücudunda geçirir. Kişiden kişiye yakın temas ile geçer. Böcek derinin üst katmanlarında tüneller açarak ilerler ve kaşıntıya sebep olur. Bu kaşıntı sonucunda deride iltihaplanma görülebilir. Uyuz hastalığının pislikle bir ilgisi yoktur, böcek temiz bir ciltte de yaşayabilir; uyuzun kirli insanların hastalığı olduğu inancı doğru değildir!!!

Belirtileri Nelerdir?

Uyuzlu hastalar en çok gece kaşıntılarından şikayet ederler. Bu hastayı uykusundan dahi uyandırabilir. Gündüzleri ise hastanın hareketsiz kaldığı dönemlerde, dayanılması daha kolay bir kaşıntı görülebilir. Ayrıca 1 cm ye varan kırık çizgi veya S şeklindeki tüneller uyuzun spesifik belirtileri arasında sayılabilir. Tünelin tavanındaki deliklerin kirle dolması, çizgi üzerinde siyah noktaların belirmesine neden olur. Bu noktalar hastalığın teşhisinde önemlidir. Tünellerin ucunda veya onlardan bağımsız olarak, inci tanesine benzeyen veziküller de vardır. Bu tüneller en çok %85 eller ve bilekler olmak üzere ön kollarda ve erkeklerde genital bölgede lokalizedir. Uyuz böceğinin en çok el parmaklarının araları, bilekler, kolların iç kısımları, genital bölge, karnın alt kısmı, kalçalar ve bacaklara yerleştiği görülür. Göğüs, sırt ve baş tutulmayan bölgelerdir ancak bebeklerde tüm deri yüzeyinde uyuz görülebilir.

Uyuz Nasıl Bulaşır?

Uyuz, uygun şartlar olduğunda toplumda kolayca yayılma riski olan bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaşma kaynağı, uyuz böceği bulaşmış insanlardır. Çoğu kimse uyuzu cinsel temasla bulaşan hastalıklar arasında kabul etse de, bulaşma cinsel temastan çok, yakın temasla olur. Hastalığın bebek ve çocuklarda sıkça görülmesi de bunu doğrular. Uyuzlu bir kimse aile bireylerine hastalığı kolayca bulaştırır. Dans etme, el sıkışma gibi temaslar da bulaşma nedeni olabilir. Hastaya ait çamaşır, çarşaf ve diğer eşyaların başkaları tarafından kullanılması, yukarıdakilere oranla daha az görülen bulaşma şekilleridir.

Korunma Yolları Nelerdir?
Uyuzlu kişilerle yakın temastan kaçınmalı, uyuz rastlanan kişilerin tüm ailelerinin kontrolleri yapılmalı ve bulaşmanın olası olduğu aile dışı arkadaş veya akrabalar uyarılmalı.
Uyuzlu hastanın kullandığı ya da kullanmış olabileceği çamaşır, çarşafın vs. ortak kullanılmasını önlemeli,
Hijyene dikkat edilmeli. Uyuz böceği eşyalar üzerinde 2-3 gün yaşayabildiği için tüm eşyalar ve giysiler kaynar su ile 20 dakika süre ile yıkanmalı, tüm giysilerin (elbiseler, çarşaf, astık kılıfları vs.) özellikle vücutla temas eden iç bölgeleri sıcak ütü ile ütülenmeli, tüm ev ve araba elektrik süpürgesi ile temizlenmeli.
Uyuz tedavisinde etkili bir ajan olan permetrin içeren deri kremi kullanılmalı ve uyuzlu bir kişi de olsa tüm aile bireyleri tedavi edilmeli.

Tıbbi Deri Kremi Kullanımı

Yaş Kullanım
2 ay - 1 yaş 1/8 tüp
1 yaş - 5 yaş 1/4 tüp
6 yaş - 12 yaş 1/2 tüp
12 yaş+ 1 tüp

Duş aldıktan sonra temiz ve serin vücuda baş dışında tüm vücut kaplanacak şekilde uygulanır.
Uygulamada, özellikle el ve ayak parmakları arasında kalan alanlar, bilekler, koltuk altları, dış genital organlar, kaba etler, el ve ayak tırnaklarının altına dikkat edilmelidir.
8-12 saat beklenir. Bekleme süresinde eller yıkanmışsa, ellere tekrar sürülmesine özen gösterilir.
Uygulama sonrasında duş alınır.
Temiz giysiler giyilir, yatak çarşafı ve giysiler sıcak su ile yıkanıp, sıcak ütü ile ütülenir.
Kaşıntı olsun olmasın tedavi mutlaka ailedeki tüm bireyler tarafından uygulanmalıdır.

Uyuz Nasıl Tedavi Edilir?

Eski Tedavi Yöntemleri

Lindan

Diğer bir adı gamma benzan heksaklorid olan Lindan, topikal emilimin ardından nörotoksik bir risk taşıyabilmektedir. Bu nedenle dünyanın pek çok ülkesinde yasaklanmıştır. Böceğin bu ilaca direnç geliştirdiği de çeşitli yayınlarda yer almaktadır. Yaygın deri enfeksiyonu görülen vakalarda Lindan kullanılmaz. Bunun ötesinde 3-4 yaşın altındaki çocuklara ancak doktor eşliğinde uygulanabilir. Lindanın uygulandığı yerde 12-24 saat sürülü kalması ve tedavinin tekrarlanması gerekir.

Benzil Benzoat

Etkili bir maddedir. Ne var ki enfeksiyon sonrası deri tahrişlerine ve egzama lezyonlarına yol açmaktadır. Bunun yanı sıra benzil benzoatlı preparatların en az iki kere uygulanması gerekir ve bunların pek hoş olmayan kokuları vardır.

Yeni Tedavi Yöntemi

Permetrin 2. Jenerasyon

1973'de ışığa dayanıklı permetrin İngiltere'de geliştirilmiştir. Günümüzde permetrin içeren deri kremi güvenlik, kullanım kolaylığı ve cilde yan etkileri açısından dermatologlar tarafından en çok tercih edilen ürün grubudur. 2 aylık bebeklerde dahi kullanılabilir. Permetrine karşı görülen yan etkiler çok azdır, en sık rapor edilen yan etki kaşıntıdır. Bunun uyuzdan mı yoksa ilaçtan mı kaynaklandığını belirlemek güçtür. Uyuz lezyonları görülmese de aile boyu tedavi tavsiye edilir. Tedaviyi takiben tüm giysilerin, yatak takımlarının sıcak su ile 20 dakika süre ile yıkanması ve iç yüzeylerinin sıcak ütü ile ütülenmesi tavsiye edilir.

Tedavi Bitti, Hala Kaşıntı Var!!

Meraklanmayın, bu tedavinin başarıya ulaşmadığı anlamına gelmez. Kaşıntı, tedavi bittikten sonra iki hafta daha sürebilir. Kaşıntı deri altında kalan ölü böcek ve kalıntılar deri yenilenip üstteki deri tabakasının değişimi ile atılacaktır. Bu döneme kadar ise oluşan alerjik reaksiyon sonucu hastada kaşıntı görülebilir. Bu durumda kaşıntıyı gidermek için akrivostin içeren antihistaminik özellikte bir ürün kullanılabilir. Bu kaşıntıyı azaltacaktır.

Sık Sorulan Sorular

1- Uyuz ilacını prospektüsünde yazdığı gibi uyguladım ama kaşıntılarım hala devam ediyor. Evdekilerin de benimle birlikte kullanması mı gerekiyor?

Uyuz son derece kolay bulaşabilen bir hastalıktır. Şikayeti olan bireyin tedaviyi uygulaması yeterli değildir. Aynı mekanda yaşayan diğer aile bireylerinin de tedaviyi uygulaması gereklidir. Aksi taktirde problem sürekli tekrarlayacak ve şikayetler devam edecektir. Bu nedenle tedavi kaşıntı olsun olmasın tüm aile bireylerine de uygulanmalıdır.

2- Uyuz tedavisi uyguladım, doktorum enfeksiyonun bittiğini söyledi ancak zaman zaman kaşıntılarım devam ediyor.

Meraklanmayın,bu tedavinin başarıya ulaşmadığı anlamına gelmiyor. Kaşıntı,tedavi bittikten sonra iki hafta daha sürebilir. Kaşıntı deri altında kalan ölü böcek ve kalıntılar deri yenilenip üsteki deri tabakasının değişimi ile atılacaktır. Bu döneme kadar ise oluşan alerjik reaksiyon sonucu hastada kaşıntı görülebilir. Bu durumda tedaviye antihistaminik içeren bir ürün eklenebilir. Bu kaşıntıyı azaltacaktır.

3- Tedaviyi uygularken özellikle dikkat etmem gereken noktalar nelerdir?

İlaç vücutta boyun altında kalan tüm bölgelere uygulandıktan sonra deride 8-12 saat mutlaka kalmalıdır. Herhangi bir şekilde ellerin ya da derinin yıkanması durumunda uygulamanın tekrarlanması gerekir. Eklem yerleri,dirsek içleri,parmak araları,diz arkalarına özellikle dikkat edilmelidir. Evde altı bağlı olan çocuklara uygulama yapıldığında bebeğin poposu her yıkandığında uygulama tekrarlanmalıdır. Mutlaka aile boyu tedavi uygulanmalıdır. Uyuz böceği eşyalar üzerinde 2-3 gün yaşayabildiği için,tüm eşyalar ve giysiler kaynar su ile20 dakika süre ile yıkanmalı,tüm giysilerin özellikle vücuda temas eden iç bölgeleri sıcak ütüyle ütülenmelidir. Tüm ev ve araba elektrik süpürgesi ile temizlenmeli.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Uyuz Hastalığı Genel Bilgi	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 1589

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Rüyada Uyuz Görmek - Rüyada Uyuz Görmek Açıklaması ve Yorumu - Uyuz Rüya Tabiri	Tarot	T-U-Ü-V-Y-Z ile Başlayan Rüya Tabirleri	0	12.08.12 20:56
Parkinson Hastalığı Genel Bilgi	Eylül	Nöroloji Hastalıkları	0	03.07.08 08:10
Aids Hastalığı Genel Bilgi	Fenci	Enfeksiyon Hastalıkları	0	01.07.08 17:03
Bronşit Hastalığı Genel Bilgi	Fenci	Çocuk Hastalıkları	0	30.06.08 17:44
Kabakulak Hastalığı Genel Bilgi	Fenci	Çocuk Hastalıkları	0	30.06.08 17:36

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)