15 EKİM

1927 NUTUK : Cumhuriyet Halk Partisi'nin 15-20 Ekim
tarihleri arasında toplanan İlinci Büyük Kongresinde
söylenmiştir.


Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk'u (Söylev), CHP'nin 2.
Kurultayı'nda, 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde 36 saat 33
dakikada okumuştur. Atatürk, bu uzun konuşması ile 19
Mayıs 1919'da başlayan Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın nasıl
verildiğini ve Cumhuriyetin hangi koşullar altında
kurulduğunu anlatır.
Belgelere dayandırdığı bu konuşmasının sonunda, ulaşılan
başarıyı Türk Gençliği'ne emanet eder. Gençlikten Türk
bağımsızlığının ve cumhuriyetinin sonsuzluğa değin
korunmasını ister.


1938 - Atatürk'ün, Belediye seçimlerinin sonuçlarını
bildiren Başbakan Celâl Bayar'a cevap telgrafı:
"...İstiklâl Savaşı ve Türk inkılâbı, her hamlesinde ve
her safhasında, milletimizin yüksek siyasî ve uygar
karakteriyle memleket işlerindeki şuurlu birliğine
dayanarak başarıya erişmiştir. Dün ve bugün olduğu gibi
yarın da memleket ve millet için yegâne kudret, mutluluk
ve refah kaynağı, inkılâp ilkeleri ve Cumhuriyet
rejimidir"
Atatürk'ün, Afet (İnan), Sabiha Gökçen ve kız kardeşi
Makbule (Atadan)'ı ayrı ayrı kabulü.
Atatürk'ün, saat 19.00'dan itibaren bir süre radyo
dinlemesi.

1936 - Atatürk'ün, saat 18.30'da Başbakan İsmet İnönü'nün
köşküne gidişi, bir süre kaldıktan sonra Çankaya'ya
dönüşü, gece Bolu Milletvekili İsmail Hakkı Uzmay'ın evine
gidişi, geç saatlerde Çankaya'ya dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, akşamüzeri İsmet Paşa'nın köşküne
gidişi, akşam Çankaya'ya dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, Çankaya'da, Ankara'ya gelen Romanya
Dışişleri Bakanı Titulesco'yu kabulü.

1932- Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoru ile
Boğaziçi'nde bir gezinti yapması.

1930 - Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın da katıldığı
belediye seçimlerinde yer yer olaylar çıktı.
Yeni partinin bazı üyeleri tutuklandı.

1927 - CHP 2. Kurultay.
Atatürk'ün "Büyük Nutuk"unu okuduğu kongre.
Gazi Mustafa Kemal Paşa Cumhuriyet Halk Partisi
kurultayında "Büyük Nutuk"u okumaya başladı. Nutuk'un
okunuşu 6 gün sürdü.
Mustafa Kemal Atatürk, 15 Ekim'de başladığı konuşmasını 20
Ekim'de tamamladı. "Cumhuriyetçilik", "Halkçılık",
"Milliyetçilik", "Laiklik" CHP’nin dört temel ilkesi
olarak benimsendi. Bu kurultayda, partinin kurucusu Gazi
Mustafa Kemal, partinin değişmez genel başkanı olarak
belirlendi.
CHP İkinci Kurultay Bildirisi
Atatürk'ün Genel Başkanı bulunduğu Cumhuriyet Halk
Partisi'nin "II. Büyük Kongresi"nin Ankara'da toplanması.
(Sivas Kongresi, Parti'nin I. Kongresi kabul edilmiştir).
Atatürk'ün, Cumhuriyet Halk Partisi II. Büyük Kongresi'nde
36 saat 33 dakika süren söylevine başlaması:
"...Efendiler, bu vaziyet karşısında bir tek karar vardı.
O da millî egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız, bağımsız
yeni bir Türk Devleti kurmak! işte, daha İstanbul'dan
çıkmadan evvel düşündüğümüz ve Samsun'da Anadolu
topraklarına ayak basar basmaz uygulanmasına başladığımız
karar, bu karar olmuştur."

1925 - Atatürk'ün, İzmir Ziraat Okulu'nu ziyareti ve
okulun hatıra defterine yazdıkları: "İzmir Ziraat Mektebi
yetenekli ellerde verimli eserini göstermiştir.
Ziyaretimden memnunum."
İzmir Belediyesi'nin, "Naim Palas" binasını Hazine'den
satın alarak Atatürk'e hediye edişi. (Bu tarih A.İ. ve
A.M., s.21'de 13 Ekim 1926 olarak gösterilmiştir).


1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Kayseri'den
hareketle gece Yozgat'a gelişi.

1922 - Mudanya Mütarekesi yürürlüğe girdi. Yunan
kuvvetlerinin boşaltmaya başladıkları yerleri teslim almak
üzere Müttefiklere bağlı kuvvetler Trakya'da harekâta
başladı.
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir ve Refet (Bele) Paşa'yla
beraber Ankara'dan Bursa'ya hareketi.

1920 - Güney cephesinde Saimbeyli kurtarıldı.
Haçin'de Ermenilerin Türk kuşatmasını yarmak istemesiyle
birlikte şehir işgal edildi.
Demirci Mehmet Efe'nin, -Konya'da Delibaş isyanını
bastırmak üzere Albay Şefik (Aker) Bey'le beraber isyan
bölgesine hareketini bildiren- Atatürk'e telgrafı: "Yüce
emrinizi saygı ile aldım. Şükranlarımı arz ederim. Bütün
mücahit arkadaşlarım ellerinizden öperler. Millî maksatlar
için çalışan mücahitlerin önderi, en sadık hizmet edeni
olduğumu teyiden arz ederim."
Atatürk'ün, Demirci Mehmet Efe'nin 15 Ekim 1920 tarihli
telgrafına cevabı: "Hissiyatınıza teşekkür ve milletimizin
birliğini amaç edinen bugünkü vatanî çalışmalarınızda
başarılar diler, bütün arkadaşlara selâm ederim."

1919 - Meclis-i Mebusan seçimleri başladı. Amasya'da
Heyet-i Temsiliye ile yapacakları görüşmeye katılmak için
görevlendirilen Bahriye Nazırı Salih Paşa ve yanındaki
heyet Samsun'a hareket etti.
Ankara Vali Vekili Yahya Galip (Kargı) Bey'in, İstanbul
hükümetinin Ankara Valiliği'ne -sabık Bitlis Valisi- Ziya
Paşa'yı ataması nedeniyle Atatürk'e telgrafı: "Mademki
bugünkü hükümet, buraya yeniden vali göndermeye
kalkmıştır, şu halde buradaki millî hareketin söndürülmesi
gerekli görülüyor demektir. Nasıl ki zat-ı âlileri
askerlikten istifa ederek bir millet ferdi gibi çalışmaya
karar verdiniz; bendeniz de buradan çekilerek aynı suretle
milletimin vazifesini yerine getirmeye karar verdim!"

1918 - Sadrazam Ahmet İzzet Paşa'nın, kabineyi kuruşunu
takiben Atatürk'e telgrafı: "...Barıştan sonra Tanrı'nın
lütfü ile işbirliği yaparız."

1917 - Atatürk'ün, Halep'ten İstanbul'a dönüşü.
Mustafa Kemal'in VII. Ordu komutanlığından ayrılarak
İstanbul'a dönmesi. (Söz konusu kaynaklarda Atatürk'ün
İstanbul'a dönüşü Ekim ortası veya Ekim sonu olarak
gösterilmiştir).

1912 - Trablusgarp Savaşı sonunda, Osmanlı Devleti ile
İtalya, Uşi Barış Antlaşması'nı imzaladılar. Trablusgarp
ve Bingazi, İtalyanlara bırakıldı.
Osmanlı Devleti'nin, İtalyanlarla "Ouchy Antlaşması"nı
imzalaması (Bu antlaşma sonucu Osmanlı Devleti,
Trablusgarp ve Bingazi'yi İtalyanlara bırakmış, buradaki
Türk subay ve askerlerini geri çekmiştir.

1911 - Atatürk'ün, İtalyanlara karşı savaşmak için
Trablusgarp'e (Libya) gitmek üzere İstanbul'dan ayrılması.
Atatürk'ün, Trablusgarp'a gönüllü gitmek üzere -Gazeteci
Mustafa Şerif kimliği ile- bir kısım arkadaşları (Ömer
Naci, Sapancalı Hakkı, Yakup Cemil vb.)'yla beraber
İstanbul'dan ayrılışı.


Kaynak:edebiyatogretmeni.net

--------------Tualimforum İmzam--------------