tualimforum.com - Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri

MESLEKİ REHABİLİTASYON MERKEZLERİ VE KORUMALI İŞYERLERİ PROJESİ

İş sahibi olabilmek, özürlülerin başkalarına yük olmadan toplumda yer edinmelerini sağlayan önemli bir koşuldur. Ancak, özürlülerin istihdamında gerek diğer ülkelerde gerek ülkemizde yoğun sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunların kökeninde özürlülerin çalışma yeterliliklerine olan güvensizlik gelmektedir. Ayrıca, özürlülerin eğitim yetersizliğinden dolayı iş piyasasında talep edilen niteliklere sahip olmamaları da istihdam edilebilme şanslarını olumsuz yönde etkilemektedir.
Ülkemizde özürlülerin istihdamında kota-ceza yöntemi benimsenmekte, istihdamı destekleyen hizmetler ihmal edilmekte ve yeni istihdam teknikleri üzerinde çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Toplumsal bütünleşmenin ön şartlarından birisi olan istihdamda hedeflenen noktanın çok gerisinde kalınması yeni çalışmaların yapılması gerekliliğini ortaya koymuş ve bu doğrultuda 2005 Yılı Özürlülerin İstihdamı Yılı olarak ilan edilmiştir.
Özürlüler İdaresi Başkanlığı, benimsenen kota-ceza yönteminin tek başına başarıya ulaşamaması ve özürlülerin istihdamında hedeflerin çok gerisinde kalınması nedeniyle 2005 yılında ve sonrasında diğer tekniklerin de ülke gündemine alınması gerektiği anlayışını benimsemiştir. Bu anlayış doğrultusunda özürlülerin istihdamında kullanılan “korumalı istihdam” tekniğinin ilgili tüm taraflarca tartışmaya açılması için çalışmalar yapılması kararlaştırılmıştır.
Bu görüş doğrultusunda ülkemizde halen faaliyette bulunan korumalı işyerlerinin incelenerek çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmeleri, bulundukları öznel koşullarda işlerlik kazanabilmeleri ve örnek modeller geliştirilmesi amacıyla kapsamlı bir araştırma başlatılmıştır.
Başkanlık 2003 yılında yapılan çalışma sonuçlarına göre korumalı işyerleri ile iletişime geçmiş ve yenilenen soru formları ile 25 Mayıs-15 Haziran 2004 tarihleri arasında 14 korumalı işyeri (özürlü çalışma merkezi, atölye) ziyaret edilerek araştırma gerçekleştirmiştir.

Araştırma kapsamına alınan iş yerleri:
1. Bedensel Engelliler Derneği Hakkari Şubesi Tekstil Atölyesi
2. Bedensel Engelliler Derneği Hakkari Şubesi Arcılık Uygulaması
3. Batman Halk Eğitim Merkezi Gümüş İşlemeciliği Kursu
4. Batman Halk Eğitim Merkezi Oltu Taşı İşlemeciliği Kursu
5. Diyarbakır Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Vakfı Bedensel Ev Tekstil ve Galoş Atölyesi
6. Diyarbakır Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Vakfı Bedensel Vaksan Ayakkabı Üretim Atölyesi
7. Karadeniz Ereğli Fiziksel Engelliler İş Atölyesi, Mesleki Rehabilitasyon ve Eğitim Merkezi
8. Vakıf Tekstil Özürlüler Beceri Kazandırma ve İstihdam Merkezi Atölyesi
9. Türkiye Sakatlar Derneği Zonguldak Şubesi Mesleki Rehabilitasyon ve İş Atölyesi Merkezi
10. Türk Spastik Çocuklar Derneği Zonguldak Şubesi İş- Uğraşı ve Kaynaştırma Merkezi
11. Çaycuma Özürlüler Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi
12. Vakıf Sağlık Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi
13. Omurilik Felçliler Derneği Tekstil Atölyesi/Folyo Atölyesi / Resim Atölyesi
14. Dilek Sabancı Gülen Yüzler Engelliler Mesleki

Rehabilitasyon ve İşyeri Projesi
Bu çalışma sonrasında başkanlık ülkemiz koşullarına uygun bir model geliştirilmesi çalışmalarına başlamış ve MATRA kapsamında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Hollanda Amsterdam Belediyesi işbirliğiyle projelendirilen “GÜLEN YÜZLER MESLEKİ REHABİLİTASYON MERKEZİ” çalışmalarına yaptığı işbirliği protokolü ile dahil olmuştur. Bu çerçevede sürdürülen çalışmalar 2005 yılı ortalarına kadar sürmüş ve model çalışmaları olgunlaştırılmıştır.
Söz konusu çalışmalar sırasında Özürlüler Kanunu yürürlüğe girmiş ve bu kanunla yerel yönetimler mesleki rehabilitasyon konusunda sorumlu kuruluşlar niteliği kazanmış, 2 Haziran 2006 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelikle de ülkemizde bu hizmetin altyapısı tamamlanmıştır.
Bu süreçte Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Bölüm Başkanlığıyla yaptığı protokolle ülkemizde yapılacak mesleki rehabilitasyon merkezleri için tip proje hazırlamıştır.
Çalışmaları uzun süre devam eden bu projeler Gökkuşağı Sosyal Sorumluluk projesi Kapsamında 35 ilimize uygulanacaktır.

MESLEKİ RAHABİLİTASYON MERKEZİ PROJESİ UYGULANACAK İLLER:
Afyon, Ankara-Altındağ, Denizli, Sakarya, Isparta, Uşak, Karaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Elazığ, Diyarbakır, Rize, Adıyaman, Kütahya, Erzurum, Sivas, Samsun, Kırklareli, Nevşehir, Kayseri, Malatya, Tokat, Çorum, Bilecik, Manisa, Muş, Bayburt, Niğde, Van, Hakkari, Konya, Gümüşhane, İstanbul-Pendik, Kırıkkale, Kırşehir.

ÖZEL, ÖZEL EĞİTİM OKULU YAPI İHTİYAÇ PROĞRAMI

1- YÖNETİM BÖLÜMÜ

1-1- KURUCU MÜDÜR

1-2- SORUMLU MÜDÜR

1-3- SEKRETERYA

1-4- MUHASEBE

1-5- ARŞİV VE DOSYA ODASI

1-6- DERS ARAÇ GEREÇ ODASI

1-7- YARDIMCI HİZMETLİLER ODASI

1-8- WC-LAVABO

2- UZMANLIK BÖLÜMLERİ

2-1- FİZYO TERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ

2-2- DOKTOR-REVİR

2-3- PSİKOLOG REHBERLİK DANIŞMAN

2-4- SOSYAL HİZMET UZMANI

2-5- WC-LAVABO

3- EĞİTİM VE MESLEKİ EĞİTİM BÖLÜMÜ

3-1- ÖZEL EĞİTİMCİ

3-2- REHBER UZMZAN

3-3-EĞİTİMCİ PERSONEL

3-4-DERSLİKLER

3-5-MESLEKİ REHBERLİK VE DANIŞMANLIK, İŞE YÖNLENDİRME VE İZLEME DERSLİKLERİ

3-6- DESTEK EĞİTİM BİRİMİ:BİREYSEL-GURUP EĞİTİMİ VE İYİLEŞTİRME DERSLİKLERİ

3-7- MESLEK EDİNDİRME KURS SALONLARI

3-8- WC-LAVABOLAR

4- YARDIMCI DERSLİKLER

4-1- MÜZİK ODASI

4-2- RESİM ODASI

4-3- PLASTİK SANAT UĞRAŞI ODASI

4-4- KÜTÜPHANE

4-5- WC-LAVABOLAR

5- SOSYAL ETKİNLİK BÖLÜMÜ

5-1- SİNEMA VE TOPLANTI SALONU

5-2- HAVUZ

5-3- KAFETERYA VE VELİ BEKLEME SALONU

6-4- MUTFAK YEMEKHANE

6-5- SPOR SALONU

6-5- WC-LAVABOLAR

KAPASİTEYE BAĞLI ALANLAR

YÖNETİM BÖLÜMÜ

1.1.

KURUCU MÜDÜR

1ADET

20 M2

1.2

SORUMLU MÜDÜR

1ADET

20 M2

1.3.

SEKRETERYA

1ADET

15 M2

1.4.

MUHASEBE

1ADET

20 M2

1.5.

ARŞİV VE DOSYA ODASI

1ADET

15 M2

1.6

DERS ARAÇ GEREÇ ODASI

1ADET

15 M2

1.7.

YARDIMCI HİZMETLİLER ODASI

1ADET

15 M2

1.8.

WC LAVABO

3ADET

10 M2

TOPLAM

135 M2

UZMANLIK BÖLÜMLERİ

2.1.

FİZYO TERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ

3ADET

75 M2

2.2

DOKTOR-REVİR

1ADET

20 M2

2.3.

PSİKOLOG REHBERLİK DANIŞMAN

1ADET

15 M2

2.4.

SOSYAL HİZMET UZMANI

1ADET

15 M2

2.5.

WC LAVABO

3ADET

10 M2

TOPLAM

135 M2

EĞİTİM VE MESLEKİ BÖLÜMÜ

3.1.

ÖZEL EĞİTİMCİ

3ADET

45 M2

3.2

REHBER UZMAN

1ADET

15 M2

3.3.

EĞİTİMCİ PERSONEL(ÖĞRETMEN ODASI)

1ADET

40M2

3.4.

SINIFLAR ORTOPEDİK ENGELLİ (BİREYSEL EĞ.)

4ADET

120 M2

3.5.

ÖĞRETİLEBİLİR-EĞİTİLEBİLİR

5ADET

150M2

3.6.

İŞİTME ENGELLİLER AKUSTİK VE TEST ODASI

1ADET

30 M2

3.7.

İŞİTME ENGELLİLER ODASI

3ADET

90 M2

3.8.

GÖRME ENGELLİLER ODASI(BİLGİSAYAR ODASI)

1ADET

30 M2

3.9.

GÖRME ENGELLİLER ODASI

3ADET

90 M2

3.10.

OTİSTİK ÇOCUKLAR ODASI(RAHATLAMA DAH.)

3ADET

90 M2

3.11.

GURUP ETÜT ODASI

4ADET

120 M2

3.12.

MESLEK EDİNDİRME KURS SALONLARI

400 M2

3.13.

WC-LAVABO

12ADET

40 M2

TOPLAM

1300M2

YARDIMCI DERSLİKLER

4.1.

MÜZİK ODASI

2ADET

40 M2

4.2.

RESİM ODASI

1ADET

30 M2

4.3

PLASTİK SANAT UĞRAŞ ODASI

1ADET

30 M2

4.4.

KÜTÜPHANE

1ADET

30 M2

4.5.

UYKU ODASI

1ADET

20 M2

TOPLAM

150 M2

SOSYAL ETKİNLİK BÖLÜMÜ

5.1.

SİNEMA VE TOPLANTI SALONU(YÖRE İHTİYACI)

1ADET

250 M2

5.2.

HAVUZ VE PLATFORMU

1ADET

150 M2

5.3.

KAFETERYA VE VELİ BEKLEME SALONU

1ADET

50 M2

5.4.

MUTFAK

1ADET

30 M2

5.5.

YEMEKHANE

1ADET

40 M2

5.6.

DEPOLAR

2ADET

30 M2

5.7.

SPOR SALONU

1ADET

60 M2

5.8.

SİRKÜLASYON ALANLARI YATAY DÜŞEY

300 M2

TOPLAM

910 M2

GENEL TOPLAM 2630 M2

TEKNİK ÖZELLİKLER

1-YÖNETİM BÖLÜMÜ

1-1- KURUCU MÜDÜR:

Birinci katta olmalı telefon bilgisayar müzik yayın sortileri bulunmalı iklimlendirme yapılmalı. Döşeme kaplaması yankıyı önleyen ses yutan malzemelerden tercih edilmelidir.

1-2- SORUMLU MÜDÜR

Oda konumu ve diğer öğeler kurucu müdürle anı olmalı kamera sistemi okulun her yerini izleyebilecek şekilde buradan yönlendirilmeli ve kontrol edilmelidir.

1-3- SEKRETERYA

Kurucu müdürle ve sorumlu müdürle aynı katta ve her ikisine servis verecek şekilde

Planlanmalı dır.Döşeme kaplaması yine yankıyı önlemeli ve ses yutmalıdır.Duvarlar

Beyaz plastik veya su bazlı saten boya ile boyanmalıdır. Yine telefon , bilgisayar ve . müzik yayın sortileri bulunmalıdır

1-4- MUHASEBE

Duvar döşeme ve diğer tüm öğeler sekretarya ile aynı olmalıdır

1-5- ARŞİV VE DOSYA ODASI

Dosyaların arşivlenebilmesi için raflar olmalı havalandırması doğal olmalı nem ve

Rutubet almamalı toz almamalı zemini kolay temizlenebilmeli

1-6- DERS ARAÇ GEREÇ ODASI

Ders araçlarının muhafazası için gerekli dolap v.s bulundurulmalı zemin kolay

Temizlenebilmeli.

1-7- YARDIMCI HİZMETLİLER ODASI

Hizmet edeceği katta bulunmalı ve hizmet vereceği odalar ile iletişim kurabilmek için

Telefon sortisi bulunmalıdır.

1-8- WC-LAVABO

Zemin ve duvarlar anti bakteriyel ve kolay temizlenebilir kaplama ile kaplanmalı bu bölümdeki bir wc kabini bedensel engelliler için dizayn edilmeli ( ekli listelerde verildiği gibi) tuvaletlerde kağıtlık, fırça,çöp kovası ve askı bulunmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

2- UZMANLIK BÖLÜMÜ

2-1- FİZYO TERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ

Duvarlar ve zemin hijyen kurallara uygun anti bakteriyel ,yanmaz, malzemelerle

Kaplanmalı ve bölüm iklimlendirilmelidir.havuz ve spor salonu ile ilişkilendirilmelidir.

uzman için bir masa ve etejyer bulundurulmalı . Kapılar dışa açılmalıdır.

2-2- DOKTOR-REVİR

Duvarlar ve zemin hijyen kurallara uygun anti bakteriyel ,yanmaz, malzemelerle

Kaplanmalı ve iklimlendirilmelidir. Bir doktor masası ve bir muayene masası ile

Hasta yatağı bulunmalıdır.Ayrıca bir lavabo bulunması hijyen açısından önemlidir.

Kapılar dışa açılmalıdır.

2-3- PSİKOLOG REHBERLİK DANIŞMANI

Duvarlar ve zemin hijyen kurallara uygun anti bakteriyel ,yanmaz, malzemelerle

Kaplanmalı ve iklimlendirilmelidir. Ailelerle ve hastalarla rahat konuşma imkanı verecek

Nitelikte aydınlık ferah olmalıdır.oturma gurubu açık renkli ve ergonomik olmalıdır.

Kapılar dışa açılmalıdır.

-4-SOSYAL HİZMET UZMANI

Psikolog Rehberlik Danışmanı ile aynı özellikte olmalıdır.

2-5- W.C LAVABO

Engelli kişiler için hijyen kurallara uygun olarak ekli speklerde verildiği gibi .

Düzenlenmelidir. Zemin ve duvarlar anti bakteriyel olmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

3- EĞİTİM VE MESLEKİ BÖLÜMÜ

3-1- ÖZEL EĞİTİMCİ

Duvarlar ve zeminler hijyen kurallara uygun olmalı ve zeminler yankı yapmayan ses

Emici özelliği olan malzeme ile kaplanmalı dır.Özel eğitimci öğrencisi ile bire bir iliş

kide olacağı için odanın oldukça aydınlık ferah olması ve duvar renginin beyaz renkli

olması gerekir.

3 - 2-REHBER UZMAN

Özel eğitimci ile aynı özelliklere sahip olmalıdır.

3-3-EĞİTİMCİ PERSONEL(ÖĞRETMEN ODASI)

Duvarlar açık renk boyanmalı zemin ses emici özellikte ve kolay temizlenebilir olmalı

Toplantı masası niteliğinde bir masa olmalı ayrıca oturma gurubu düzenlenmeli

3-4- SINIFLAR ORTOPEDİK ENGELLİ (BİREYSEL EĞ.)

Tekerlekli sandalyenin rahatça hareket edebileceği bir zemin kaplaması olmalı .

Koltuk değneği kullananlar içinde zemin kaygan olmamalı kapı stopları kapının en az

5 saniye kapıyı açık tutabilecek düzenekte olması gerekir .Kapılar hem içe hem dışa

hem dışa açılabilir olmalı.

3-5-ÖĞRETİLEBİLİR-EĞİTİLEBİLİR

Hijyenik kurallara uygun duvar ve zemin kaplaması seçilmeli duvarlar beyaz olmalı

Duvar panosu oluşturulacak aparat konmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

3-6-İŞİTME ENGELLİLER AKUSTİK VE TEST ODASI

Hastanın içinde olacağı bir test odası olmalı ve çok ciddi ses yalıtımı yapılmalı içeriden

ve dışarıdan kesinlikle ses almamalı.Oda ile bağlantılı ses kayıt ve görüntüleme teknik

oda olmalı ses ve görüntü yalnızca buradan kumanda edilmelidir.Zemin ve tavanda ses

yalıtımı ile kaplanmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

3-7-İŞİTME ENGELLİLER ODASI

Öğretilebilir ve eğitilebilir dersliklerle aynı spektlerde olmalıdır.

3-8-GÖRME ENGELLİLER ODASI(BİLGİSAYAR ODASI)

Toza karşı önlem alınacak ve kolay temizlenecek ve tekerlekli sandalyeninin rahat

Hareket edebileceği zemin kaplaması seçilmeli mutlaka soğutma sistemi yapılmalı

masa düzeni rahat kullanıma sahip olmalıdır. Kapılar dışa açılmalıdır.

3-9-GÖRME ENGELLİLER ODASI

Öğretilebilir ve eğitilebilir dersliklerle aynı spektlerde olmalıdır.

3-10-OTİSTİK ÇOCUKLAR ODASI(RAHATLAMA DAH.)

Zemin halı kaplama olmalı hijyenik kurallara uygun olmalı duvarlar beyaz olmalı

3-11-GURUP ETÜD ODASI

Zeminler hareketi engellememeli kaygan olmamalı hijyen krallara uygun olmalı

Duvarlarda pano asılabilecek aparatlar olmalı.Kapılar dışa açılmalıdır.

3-12-MESLEK EDİNDİRME KURS SALONLARI

Atölye niteliğine uygun zemin ve duvar kaplaması yapılmalı,iş tezgahları tüm engelli

gurpların kullanabileceği çeşitlilikte olmalı toza karşı önlem alınmalı zeminler kaygan

olmamalı kolay temizlenebilir olmalı .salonlar bir bütün olarakta kullanılcak özellikte

planlanabilmelidir. Kapılar hem içe hem dışa açılmalıdır.

3-13- WC- LAVABO

Ekteki spektlere uygun olmalıdır. Kapılar dışa açılmalıdır.

4- YARDIMCI DERSLİKLER

4-1- MÜZİK ODASI

Duvarlar akustik özellik içeren malzeme ile kaplanmalı zemin kolay hareket edilebilir ve

kaygan alzeme ile kaplanmalıdır. Kapılar dışa açılmalıdır.

4-2- RESİM ODASI

Zemin kolay hareket edilebilir ve kaygan olmayan ve kolay temizlenebilir malzeme ile

Kaplanmalıdır.Duvarlar beyaz renkte olmalı Doğal ışıktan azami faydalanabilmeli

Tualler ışığa uygun yerleştirilmeli ve kapılar dışa açılmalıdır.

4-3- PLASTİK SANAT UĞRAŞI ODASI

Tüm özür guruplarının rahatça kullanabileceği tezgah gurubu planlanmalıdır tezgah

yönü doğal ışıktan faydalanabilecek şekilde yerleştirilmeli Zemi kolay hareket

edilebilir ve kaygan olmayan ve kola temizlenebilir malzeme ile kaplanmalıdır.Kapılar

dışa açılmalıdır.

4-4- KÜTÜPHANE

Zemin kolay hareket edilebilir kaygan olmayan kolay temizlene bilir malzeme ile

Kaplanmalı oturma düzeni ve masa düzeni olmalı tüm engelli guruplara hitap edebilmeli

İklimlendirme mutlaka yapılmalıdır. Kapılar dışa açılmalıdır.

4-5- WC-LAVABOLAR

Ekteki spektlere uygun planlanmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

5- SOSYAL ETKİNLİK BÖLÜMÜ

5-1- SİNEMA VE TOPLANTI SALONU

Aslında çok amaçlı düzenlenebilecek şekilde planlanmalı hem okul içinden giriş çıkış

yapılmalı hem okul dışından kullanıla bilecek şekilde planlanmalı yöre ihtiyacına da

cevap verebilmelidir.

5-2- HAVUZ

Fizik tedavi ve rehabilitasyon amaçlı olacaktır.derinliği 100 cm olmalı hijyenik kurallara

uygun malzeme ile kaplanmalı . Su giriş ve çıkışlarında pazlanmaz çelik kapaklar

kullanılmalıdır.Havuz platformu düzenlenmeli ve platform zemini su emmeyen ve

kaygan olmayan malzeme ile kaplanmalıdır. Buhar tutucular konulmalı ve havalandırma

yapılmalıdır.

-3- KAFETERYA VE VELİ BEKLEME SALONU

Zemin kolay temizlenebilir malzeme ile kaplanmalı doğal aydınlatma olmalı .Kapalı

Devre T.V.sistemi ile dersaneler ve atölyeler izlenebilinmelidir. Kafeterya zemini yağ

Emmeyen kolay temizlenebilir malzeme ile kaplanmalı ve tüm okula servis verebilecek

şekilde planmalıdır.

6-4- MUTFAK YEMEKHANE

Mutfak zemini yağ emmeyen kolay temizlenebile malzeme ile kaplanmalı duvarlar

fayans kaplanmalı havalandırma sistemi mutlaka konulmalı dışarıdan servis alacak

şekilde planlanmalıdır.Tüm hijyen kurallarına uygun olmalıdır.Personel için soyunma

ve duş planlanmalıdır.mutfak düzeni için firmalardan mutlaka yardım alınmalıdır.

Yemekhane zemini yağ emmeyen kolay temizlenen malzeme ile kaplanmalı masa düzeni

tüm engelli gurupların kolayca kullanabileceği şekilde planlanmalıdır. Yemekhane kapısı

içe ve dışa açılabilir olmalıdır.

6-5- SPOR SALONU

Zemin 5 cm kauçuk (tartan saha) ile kaplanmalı ,havalandırma yapılmalı soyunma

kabinleri yapılmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

6-5- WC-LAVABOLAR

Ekte verilen genel spektlere uygun planlanmalıdır.Kapılar dışa açılmalıdır.

http://img406.imageshack.us/img406/8...ne0000bfv2.jpg
Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri örnek proje
http://img256.imageshack.us/img256/9...wo0001btp7.jpg