Haklarımız ve sorumluluklarımız nelerdir? Haklarımız ve sorumluluklarımız


VATANDAŞ OLMA SORUMLULUĞU

YURTTAŞ(VATANDAŞ) NEDİR?:Bir devlete yurttaşlık bağı ile bağlı olan kişilere yurttaş ya da vatandaş denir.


YURTTAŞLIK NEDİR?: Kişilerle devlet arasında anayasa ve yasalarla belirlenmiş olan karşılıklı hak(vatandaşlık halkaları) ve ödevlerden (yurttaşlık ödevleri) oluşan bir bağdır.


DEMOKRASİNİN TEMELİ NEYE DAYANIR?: Özgürlük(hürriyet) ulusal egemenlik ve eşitliğe dayanır.


DEMOKRASİ YÖNETİMİ NEDİR?:İnsan hak ve özgürlüklerinin tanındığı onlara saygı gösterildiği yurttaşların ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılandığı ülkenin yasalarla yönetildiği suç ve cezaların yasalara göre tespit edildiği yurttaşların yasalara uymak zorunda olduğu yönetim biçimidir.


YURTTAŞ OLMA SORUMLULUĞU NASIL ORTAYA ÇIKAR: demokratik yönetimlerde insanların vatandaş olma sorumluluğunu duymaları ve gereklerini yerine getirebilmeleri için önce VATANDAŞ OLMA BİLİNCİNİ taşımaları gerekir.


BİLİNÇ NEDİR?:İnsanın kendini ve çevresini tanıma yeteneği farkında olmasıdır.


VATANDAŞ OLMA BİLİNCİ NEDİR?:Yurttaşların haklarının ve ödevlerinin bilincinde olması ve gereklerini yapmasıdır.


VATANDAŞ OLMA BİLİNCİNİN GEREKTİRDİKLERİ NELERDİR?

Yasalara uymak

Haklarımız ve sorumluluklarımız

Yasal haklarının bilir ve bunları bilinçli bir biçimde kullanır.Ödevlerinin bilincinde olur ve yerine getirir.(Seçimlerde oy kullanır ait alanlarda çevrenin temiz tutulmasına özen gösterir.)

İnsanlar arasında hiçbir nedenle (düşünce ve inanç ) ayrımcılık yaratmaz hoşgörülü olur

Eşitlik özgürlük adalet gibi değerleri ve demokrasiyi benimser bunları korumak için çaba sarfeder

Ülkesini sevmek ve yüceltmek için çaba sarfeder

Ülke çıkarlarını kişisel çıkarlarının üstünde tutar.



VATANDAŞ OLMA BİLİNCİNİN GEREKLERİ YERİNE GETİRİLMEDİĞİ ZAMAN NELER OLUR?:

Bu durumda hem kendileri hem ülkeleri hem de diğer insanlar olumsuz yönde etkilenir.

ÖRNEK:1- Doğal çevreye zarar veren bir işveren ülkesine ve ülkesinin insanlarına zarar verir.Bu zarardan eninde sonunda kendisi de etkilenecektir.Sağlıksız insanların arasında havası suyu toprağı kirlenmiş ormanları yok edilmiş bir çevrede yaşamak zorunda kalacaktır.

ÖRNEK:2-Vergisini dürüstçe vermeyen kişiler sonunda bundan kendileri de etkileneceklerdi.Devlet yurttaşlarına

gerekli hizmeti götüremeyeceğinden bozuk yolları olan yeterli iş yeri olmadığı için sokakları işsiz insanlarla dolu sağlık hizmetleri yeterli olmayan çocukların gidecek okul bulamadığı veya kalabalık sınıflarda teknolojiden habersiz eğitim gördüğü bir ülkede yaşamak zorunda kalacaklardır.

VATANDAŞ OLMA SORUMLULUĞUNU TAŞIMA YOLLARI:

Seçme ve seçilme hakkını kullanmak

Vergisini dürüstçe ve zamanında ödemek

Askerlik yapmak

Kanun ve kurallara uymak saygılı olmak

Doğal tarihsel ve kültürel değerlerimizi korumak.

SEÇME ve SEÇİLME:

Hem hak hem de ödevdir.

SEÇİM:Vatandaşların oy kullanarak devlet yöneticilerinin (kendilerini temsil edenleri) belirlenmesine katılmasıdır.Seçimlerde demokrasinin vazgeçilmez unsurları olan SİYASAL PARTİLER ve BAĞIMSIZ ADAYLAR yer alır.Yurttaşlar bu partiler ya da adaylar için oy kullanarak seçimlere katılabildikleri gibi aday da olabilirler.

Seçimlerde demokratik haklarımızı kullanırken BİLİNÇLİ hareket ederiz.ÇALIŞKAN DÜRÜST İYİ AHLAKLI ÜLKESİNİN ÇIKARLARINI ÖNDE TUTAN yöneticileri seçmeye özen gösteririz.

Yasalarımıza göre;18 yaşını dolduran her Türk yurttaşı seçme ve halk oylamasına katılma hakkına sahiptir.Silah altındaki er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler oy kullanamazlar.Cezaevlerinde bulunan ve cezaları kesinleşmiş olanlar (hükümlüler) da oy kullanamazlar.Ancak tutuklular (bir suçtan dolayı cezaevine konmuş fakat yargılanması sürenler) oy kullanabilirler.

Seçme seçilme ve siyasi etkinliklerde bulunma hakları Anayasamızın 67.maddesinde düzenlenmiştir.

Milletvekili seçilebilmek için(76.madde) ;30 yaşını doldurmuş olmak en az ilköğretim okulu mezunu olmak kıstlı olmamak belli suçları işlememiş olmak gibi koşullar aranır.

Cumhurbaşkanı seçilebilmek için;40 yaşını doldurmuş olmak yüksek öğrenim yapmış olmak gibi şartlar aranır.

VERGİ VERMEK:

Anayasamızın 73. maddesinde yer alır.Vergi kamu hizmetlerine harcanmak için hükümetin ve yerel yönetimlerin yasalara göre yurttaşlardan topladığı paradır.Devletin harcamalarının ana kaynağını vergiler oluşturur.

Vergiler doğrudan vergiler ve dolaylı vergiler olarak ikiye ayrılır.

Doğrudan vergiler:Vatandaşların gelirlerinden ya da sahip oldukları mallar üzerinden devlete ödedikleri vergilerdir.(Bunlar;Gelir vergisi emlak vergisi taşıt alım ve satım vergisi bu tür vergilerdir.

Dolaylı vergiler:Malların satış fiyatları üzerine eklenerek ödenen vergilerdir.(Katma değer vergisi)

Ülkemizde birçok vergi çeşidi vardır.Bunlar;

Gelir vergisi:Yurttaşların bir yıl içinde elde ettikleri gelirin belli bir oranda vergilendirilmesidir.

Kurumlar vergisi:Şirketler kooperatifler iş ortaklıkları gibi kurumlar da gelirlerinin belli bir oranını vergi olarak verirler.

Emlak vergisi

Veraset ve intikal vergisi

Akaryakıt tüketim vergisi

Katma değer vergisi

Damga vergisi

Motorlu taşıtlar vergisi

Taşıt alım ve satım vergisi

İletişim vergisi

Belediyelere ödediğimiz vergiler:

Emlak vergisi İlan ve reklam vergisi eğlence vergisi imar ve iskan vergisi ruhsat vergisi çevre temizlik vergisi vb.

ASKERLİK YAPMA:

Anayasamızın 72.maddesinde yer alır.T.C.vatandaşı 20 yaşını doldurmuş her erkek askerlik görevini yapmakla yükümlüdür.Askerlik görevini bitirenler gerekirse 41 yaşına kadar gerek görülürse tekrar askere çağrılabilirler.

Askerlik çağı;YOKLAMA MUVAZZAFLIK ve İHTİYATLIK(YEDEKLİK) olmak üzere üç devreye ayrılır.

YOKLAMA DÖNEMİ; İlk ve son yoklama olarak ikiye ayrılır.

İlk yoklama askerlik çağına gelen gençlerin nerede ve ne durumda olduklarını belirlemek için yapılır.(Askerlik çağı geldiği halde okulda öğrenci olanlar belirlenir)

Son yoklamada askere çağrılacak gençlerin sağlık bakımından askerliğe uygun olup olmadıklarına uzman kurullar tarafında bakılır.Askerliğe uygun olanların bu görevlerini hangi sınıfta(ulaştırma piyade topçu vb.)yapacakları hangi birliğe sevk edilecekleri belirlenir.

MUVAZZAFLIK ÇAĞIon yoklamasını yaptıran gençler askere çağrılır.Bu çağrıyı alan gençlerin askerlik şubelerine başvuran gençlerin askerlik hizmetleri başlar.Terhis olup sivil hayata dönünceye kadar sürer.

İHTİYATLIK ÇAĞI:Askerlik görevini tamamlayanlar yedek asker niteliğindedir.Bu durumda olanlar her yıl askerlik şubelerine başvurarak yıllık yoklamalarını yaptırırlar.Bir tehlike durumunda askere hemen çağrılmaya hazır olarak beklerler.

KANUN ve KURALLARA SAYGILI OLMAK:

Bir ülkede toplumsal düzeni ve adaleti sağlamak için yasalar vardır.Yurttaşlık görevlerinden biri de bu yasalara uymaktır.

Yurttaşlık bilincine sahip olan herkes yasalara uyma sorumluluğunu taşır.Ülkesinin güvenliğini tehlikeye düşürmemek devlet işlerinin kolayca yürümesini sağlamak için yasalara uyulması gerektiğini bilir.

BİR ÜLKEDE YURTTAŞLAR SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMEDİĞİNDE ŞU SORUNLAR ORTAYA ÇIKAR:

Kişiler yasalara uymazlarsa insan hakları çiğnenir.İnsan haklarının çiğnendiği toplumlarda bireyler;DÜŞÜNME ÜRETME ÇEŞİTLİ ALANLARDA ESERLER ORTAYA KOYMA OLANAKLARINI ve YETENEKLERİNİ GELİŞTİREMEZLER.

Devlet yurttaşa karşı görevlerini yerine getiremez

Toplumsal dayanışma ve ulusal bütünlük bozulur Ülkeyi yönetenler yurttaşların sorunlarına ilgi göstermez halkı yeterince temsil edemezler

Yöneticilerin yeterince denetlememesi nedeniyle hukukun üstünlüğü ilkesine bağlı kalınmaz yargı bağımsızlığı zedelenir.

Ülke yönetiminde keyfilik başlar.Demokratik yönetimin yerini baskıcı yönetim alabilir.

Kişiler vergilerini zamanında ödemediğinde devlet de halkın yol elektrik sağlık ve eğitim gibi gereksinimlerini yeterince karşılayamaz.

Ülkenin bütünlüğü bağımsızlığı ve varlığı tehlikeye girer.

DAYANIŞMA NEDİR:

Toplumu oluşturan bireylerin bir işi gerçekleştirmek için duygu düşünce ve güç birliği yapmasıdır.

Karşılaştığımız bazı sorunları ancak iş birliği ve dayanışma ile çözebiliriz.

MİLLİ BİRLİK BERABERLİK YÖNÜNDEN DAYANIŞMANIN ÖNEMİ:Bir ülkede birlik ve beraberliğin sağlanmasında ve sürekli olmasında yurttaşlar arasındaki dayanışmanın önemi çok büyüktür.Dayanışma ile “Herkes kendi için yerine” yerine ”herkes herkes için” düşüncesi benimsenerek toplum sorunları çözülür.Türk ulusu Kurtuluş savaşı sırasında dayanışmanın en güzel örneklerini vererek bu mücadele kazanılmıştır.

DAYANIŞMADA SEVGİ SAYGI ve HOŞGÖRÜNÜN ÖNEMİ:

Bir toplumda insanların barış içinde yaşamalarının en öncelikli koşullarından biri ilişkilerin sevgi saygı ve hoşgörü temeline dayanmasıdır.Bizim ülkemizde farklı soy din dil kültür ve düşüncede olan insanlar vardır.Bu farklılıklara zenginliğimiz olarak baktığımız ve bu farklılıklara hoşgörü ile baktığımız sürece ülkemiz kalkınır ve barış içinde yaşarız.Aksi halde bir çok tehlike ortay çıkar.(Ülke bütünlüğü tehlikeye girer.)Toplu halde yaşamanın temel koşulu sevgi ve saygıdır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:

1-Ulus yurt yurttaş yurttaşlık nedir tanımlayınız.

2-Demokrasinin temeli nelere dayanır?

3-Demokrasi yönetimi nedir?

4-Vatandaş olma sorumluluğu nasıl ortaya çıkar?Vatandaş olma bilinci ne demektir?

5-Yurttaş olma bilincinin gerektirdikleri nelerdir?

6-Yurttaş olma bilinci taşınmadığı ve yerine getirilmediği zaman neler olur?Örneklerle açıklayınız.

7-Vatandaş olma sorumluluğunu nasıl yerine getiririz?

8-Seçimlerde olması gereken demokrasinin vazgeçilmez unsurları nelerdir?Oy kullanırken adaylarda hangi özelliklere bakmalıyız?

9-Milletvekili ve cumhurbaşkanı seçilme şartları nelerdir?

10-Vergiler kaça ayrılır?Dolaylı ve dolaysız vergi nedir örneklerle açıklayınız.

11-Vergi çeşitleri nelerdir belediyeler hangi vergileri toplar?

12-Askerlik çağı kaça ayrılır ilk ve son yoklama nedir?

13-Muvazzaflık dönemi ne zaman başlar ne zaman sona erer?

14-İHTİYATLIK (yedeklik)dönemi nedir hangi durumlarda kullanılır?

15-Bir ülkede yurttaşlar sorumluluklarını yerine getirmedikleri zaman hangi sorunlar ortaya çıkar?

16-İnsan haklarının çiğnendiği toplumlarda bireyleri hangi tehlikeler bekler?

17-Dayanışma nedir?Bir ülkede milli birlik ve beraberliğin sağlanması için ve dayanışma niçin önemlidir?

18-Dayanışma da sevgi saygı ve hoşgörü ülkelerin özellikle bizim ülkemizin geleceği açısından niçin çok önemlidir?açıklayınız

--------------Tualimforum İmzam--------------
Yeniden gülmem için
Beni baştan sevmen lazım.......