Geleceğimizi çöpe atıyoruz
Birçok hastalığın tedavisinde kullanılan kordon kanının saklanması hayati önem taşıyor. Uzman Dr. Yurtsever “Kordon kanı dünyanın hiçbir yerinde artık çöpe gitmiyor. Hammadde o ama bizde çöpe gidiyor. Geleceğimizi çöpe atıyoruz” diyor.
İSTANBUL - Kordon kanı doğumdan sonra bebekten ayrılan göbek kordonuna özel bir kordon kanı toplama kiti bağlanarak alınıyor. Kordon kanının içinde bulunan öncül hücreler farklı kanser türleri, genetik hastalıklar, kan hastalıkları (Talesemi, Lösemi gibi), bağışıklık sistemi bozukluklarına kadar birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Kordon kanının öncül hücreler açısından zengin olması ve yaşam boyunca sadece bir kez elde edilebiliyor olması değerini daha da artırıyor. Onkim Kök Hücre Teknolojileri Merkezi Müdürü Uzman Dr. Aysel Yurtsever, “Artık bilinçli aileler kordon kanını saklıyorlar. Amerika’daki ve İngiltere’deki doğumlarda devlet kendisi saklıyor. Dünyanın hiçbir yerinde artık çöpe gitmiyor. Hammadde o ama bizde çöpe gidiyor. Geleceğimizi çöpe atıyoruz” diyor.
Uzman Dr. Aysel Yurtsever (Fizyopatoloji ve İmmunoloji Uzmanı):
HER TÜRLÜ DOKUYA DÖNÜŞEBİLİYOR
Doğum sonrası doğumdan gelen bir takım hücreler var. Bunlara öncül hücre deniyor. Öncül hücreler insan vücudundaki birçok dokuda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücrelerdir. Biz öncül hücreleri daha sınırlı kaynakta biliyorduk ama zamanla gördük ki kaynak sınırlı değil. Dokuların çoğunda bulunduğu ve çoğalma özellikleri gösterdikleri tespit edildi. Süt dişlerinin içinde de öncül hücreler bulunuyor. Bunlarda doğumdan gelen özellikler taşıyor. Orada uyur gibi duruyorlar. Fakat bunlar daha sonra ihtiyaç duyduğumuz zaman her türlü dokuya dönüşebiliyor. Bir öncü hücreden kemik, kıkırdak, sinir hücresi oluyor. İstediğimiz yerde farklılaştırabiliyoruz. Vücudun ihtiyacına bağlı olarak hangi dokuda hasar varsa o dokuya özgü hücreye farklılaşabiliyor. İnsanın kendi vücudundan alınmışsa onu farklılaştırdığı zaman zaten vücudunda olan bir hücre olduğundan hiçbir yan tesiri de olmuyor. Bunları çeşitli şekillerde kullanabiliyoruz. Estetikte kullanımı da var ama estetikten ziyade bunların tedavi edici yanları var. Kanserden tutun aklınıza gelen kırk çeşit hastalığın tedavisinde kullanılabiliyor.
İYİ ÜRETİM UYGULAMALARI ÇOK ÖNEMLİ
Bütün dünyada doku ve hücre bankacılığı dediğimiz banking sistemi var. Kordon kanı, süt diş, karın yağı gibi vücudunuzun her yerinden parça saklatabilirsiniz. Kullanım alanları çok geniş bu tamamen size bağlı. Bizde böyle bir banking sistemi kurduk. Burada GMP (İyi Üretim Uygulamaları) koşulları çok önemli. GMP koşulları olmadan hücrenin vücuda verilmesi yasaktır. 2005’te çıkan yönetmelikle birlikte bu uygulamalar başladı. Biz de doku ve hücre işleyebilen bir kordon kanı bankasıyız.
HERKESİN KORDON KANI SAKLANABİLİR
Kordon kanı hastanelerde, kadın doğum uzmanları tarafından alınıyor. Genellikle 100-130 ml arasında özel tüp içerisinde saklanıyor. Herkesten alınabiliyor, yalnız kan bankasına geldiği zaman HIV, Hepatit gibi testlerden geçiyor. Kan ölçümleri yapıyoruz bunların temiz çıkması lazım. Bir de içinde yeteri kadar hücre olması lazım. Yeteri kadar hücre çıkmaz diye 40-50 ml altında almıyoruz. Kordon kanı eksi 196 derecede sıvı azot içerisinde saklanıyor. Bizim yönetmeliğimiz 12 yıl için çıkmış ama aile isterse 3 yıl daha uzatabiliyor ve 15 yıl saklanabiliyor. 20-25 senede kalabildiği var. Kordon kanının saklanması maliyeti 2500 YTL diyoruz. İkinci seneden itibaren yılda 100 Euro alıyoruz.
DOKU TİPİ UYAN AİLE ÜYELERİDE KULLANABİLİR
Kordon kanı ile tedavinin avantajı kendi kanınız olduğu için hiçbir yan tesiri olmuyor. Bu büyük bir avantaj. Yoksa doku tipinin uymasını bekliyorsunuz. Doku tipi uymazsa ömür boyu ilaç kullanmak zorundasınız. Kordon kanı alınan kişinin dışında ailesinden doku tipi tutarsa onların tedavisinde de kullanılabiliyor. Farklı kanser türleri, genetik hastalıklar, kan hastalıkları (Talesemi, Lösemi gibi), bağışıklık sistemi bozukluklarına kadar birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Son 15 senedir Lösemi ve Talesemi tedavisinde sadece kemik iliği ve kordon kanı nakli kullanılıyor. Ölümler eskiden yüzde yüze yakındı bu tedaviyle yüzde 70’i kurtuluyor. Bu bile yeter zaten.
BAKANLIK ONAYLI SADECE İKİ MERKEZ VAR
2005 yılında Kordon Kanı Yönetmeliği çıktı ve o zaman çalışmalar başladı. Şu anda Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı iki banka var. Biri Trabzon’da biri de bizim kurduğumuz merkez. Diğerleri Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı değil. GMP koşulları yok. Bizim internette bir formumuz var. O formu doldurarak başvuru yapılabilir. Mesela, hamile bir anne adayı muhtemel doğum tarihinden önce başvurduğu takdirde bir dosya açılıyor. Doktoruyla temasa geçerek doktoruna ve aileye bir kit veriyoruz. Doğum tarihinde ekip gönderiyoruz ve kanı buraya getirilerek burada bankada saklanıyor.
GELECEĞİMİZİ ÇÖPE ATIYORUZ
Artık bilinçli aileler kordon kanını saklıyorlar. Amerika’daki ve İngiltere’deki doğumlarda devlet saklamayanlarınkini kendisi saklıyor. Dünyanın hiçbir yerinde artık çöpe gitmiyor. Hammadde o ama bizde çöpe gidiyor. Geleceğimizi çöpe atıyoruz. Petrolden daha kıymetli bir hammadde. Çünkü hayat, yaşamımızı geleceğimizi satın alıyoruz . Sağlığın değeri parayla ölçülemez. Yönetmelik gereği kordon kanı sigortalanıyor. Yönetmelik diyor ki “Deprem, yangın oldu. Yok oldu. Ne olacak?” İhtiyaç olduğu zaman doku tipine uygun ihtiyaç kadar kan buluyoruz.
http://www.ntvmsnbc.com/news/467150.asp
