10. Sınıf Edebiyat Sınav Soruları – 3
1- Aşağıdaki XI. ve XII. yüzyıl Türk edebiyatı ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Ortaya konan eserlerde yeni kabul edilen İslam dininin prensiplerini öğretme amacı taşınmıştır.
B) İslamî unsurlar barındıran ilk ürünler bu dönemde verilmiştir.
C) Yeni kültür dairesinin etkisiyle bazı Arapça ve Farsça sözcükler kullanılmaya başlanmıştır.
D) Yazılan eserlerde yerleşik hayata ait bazı izler yansıtılmaya başlanmıştır.
E) Şiirlerde ölçü olarak hece, nazım birimi olarak dörtlük kullanılmaya devam edilmiştir.
2- I. Kutadgu Bilig, didaktik bir eserdir ve eserde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
II. Divan ü Lügati’t Türk, Arap yazarlar tarafından hazırlanılmıştır.
III. Atabetü’l Hakayık, Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır.
IV. Divan-ı Hikmet, Türkçenin kaside nazım şekliyle yazılmış ilk eseridir.
Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde verilen bilgiler yanlıştır?
A) I-II B) II-IV C) III-IV D) I-IV E) II-III
3- Emevilerin VIII. yüzyılda Bizanslılara karşı savaşarak Anadolu’yu fethettikleri yıllarda yaşayan …………, birçok kahramanlık gösterir. Olağanüstü güç, zekâ ve şansa sahip olan kahraman, Simbat adlı bir Bizans beyinin karşısına çıkar. Simbat, harap bir kaleyi tamir ettirir ve oraya yerleşir. Etraftaki Müslümanlara dehşet saçar. Ama bu destan kahramanı, onun şerrinden Müslümanları korumak için kaleyi almaya karar verir.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi getirilmelidir?
A) Battal Gazi
B) Danişment Gazi
C) Gazi Giray
D) Dede Korkut
E) Köroğlu
4- İlk Türk şairleri, sözlü edebiyat devrinde destanlardan başka şiirler de söylemişlerdir. Bu ilk çağlar edebiyatına destan devri edebiyatı denmesi, bu devirde her şeyden çok destan söylenmiş olmasındandır. O kadar ki bu devrin destan dışında söylenen şiirlerinde bile, az çok destan çeşnisi vardır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İlk Türk şairleri, daha çok destan söylemişlerdir.
B) İlk çağlar edebiyatına destan devri edebiyatı denilmiştir.
C) İlk çağlarda bütün şiirler destansı bir havayla söylenmiştir.
D) Daha çok destan söylendiği için ilk çağa destan devri denmiştir.
E) Sözlü edebiyat devrinde bütün şiirler destan nazım biçimiyle söylenmiştir.
5- Köy seyirlik oyunları, köylülerin uzun kış aylarında dü-ğünlerde, bayramlarda eğlenmek ve vakit geçirmek için icat ettikleri temsili oyunlardır. Canlandırılan olay genellikle köy hayatıyla ilgili ve basittir. Oyun köylülerin içinden adı bilinen veya bilinmeyen gençlerle,orta yaşlılar tarafından temsil edilir. Çocuklardan ihtiyarlara kadar her yaştan köylüler de bu oyunların seyircileridir.
Bu parçadan hareketle, köy seyirlik oyunuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Köylülerin soğuk kış aylarında düğünlerde, bayramlarda eğlenmek ve vakit geçirmek için icat ettikleri temsili bir oyun olduğu
B) Seyircilerinin genellikle çocuklarla ihtiyarların oluşturduğu
C) Genellikle köy hayatıyla ilgili olan, basit olayların canlan-dırıldığı
D) Oyunun, köylü gençlerle, orta yaşlılar tarafından canlandı-rıldığı
E) Her yaştan köylülerin bu oyunların seyircileri olduğu
Türkçenin Tarihi, Orhun Abideleri, Anlatım Bozuklukları, Cümlenin Öğeleri, Yazım ve Noktalama, Türkoloji Makaleleri, Edebiyat Nedir?, Alfabelerimiz, Atasözleri, Bulmacalar, Edebi Sanatlar, Sınav Soruları, Kpss, Oks, Öss, Bunları Biliyor musunuz?, Özlü Sözler, Güzel Sözler, Türkçe, Edebiyat, Masallar, Destanlar, Astroloji, Roman Özetleri
6- Aşağıdaki kavram-anlam eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Dergâh: Tarikattan olanların barındıkları ibadet ve törenler yaptıkları yer
B) Derviş: Bir mürşide bağlanarak ondan tasavvuf yollarını öğrenen, onun gösterdiği yolda ilerleyen kimse
C) Tasavvuf: Allah’ın niteliğini ve evrenin oluşumunu vahdet-i vücut anlayışı ile açıklayan dinî felsefî akım
D) Mecazî Aşk: Allah dışındaki varlıklara değil, Allah’a du-yulan aşk
E) Mürşit:Bir tarikata girerek, onun yasa ve törelerini der-vişlere anla tan kimse
7- I. Göktürk alfabesi ile yazılmıştır.
II. Tonyukuk, Bilge Kağan, Kül Tigin adına dikilen üç tane yazıttır.
III. Türklerin İslamlığı kabul ediş serüvenini anlatır.
IV. Türk edebiyatının ilk yazılı örneklerindendir.
V. Hunlarla Çinlilerin mücadelesini anlatır.
Numaralanmış cümlelerde, Göktürk Yazıtlarıyla ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I-II-IV B) I-II-III C) I-II-V D) II-III-IV E) II-III-V
8- İslamiyet’in kabulünden sonra edebiyatımız uzun süre İran edebiyatı etkisinde kalmıştır. Edebiyatımız, XIII. yüzyıl-dan itibaren üç ayrı başlık altında incelenebilir. Bu dönemde, Türkistan’da Ahmet Yesevi ile başlayan tasavvuf şiir geleneği Yunus Emre ile en üst düzeye ulaşmıştır. Bu dönemin büyük şairlerinden Mevlâna şiirlerini Farsça söylerken Hacı Bektaş-ı Veli ve Yunus Emre ise Türkçe söylemiştir.
Bu parçadan hareketle İslâmi dönemle ilgili olarak aşağı-dakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Mevlana’nın şiirlerini Farsçayla yazdığı
B) Edebiyatımızın İran edebiyatının etkisinde kaldığı
C) Edebiyatımızın üç farklı kola ayrıldığı
D) Tasavvuf geleneğinin üst düzeye ulaştığı
E) Yunus Emre’nin Ahmet Yesevi’den etkilendiği
9- Edebiyat tarihinin asıl konusu eserler ve kişilerdir. Fakat, bir edibin yetişmesi ve bir eserin yazılması, tesadüfle olmaz. Edebî eserler bir toplumdaki çeşitli olayları yansıtan aynalar gibidir.Belirli zamanlarda, millet hayatına tesir eden, maddî ve manevî olaylar vardır. Vatan değişmesi, göçler, din, iktisadi, siyasi, teknik olaylar toplumda olduğu gibi onun aynası olan edebiyat üzerinde de derin izler bırakır.
Bu parçada, aşağıdakilerden hangisinden söz edilmemiştir?
A) Edebiyat toplumdaki olayları yansıtan bir aynadır.
B) Bazı maddî ve manevî olaylar millet hayatını derinden etkiler
C) Vatan değişmesi, göçler, din ve iktisadî, siyasî, teknik olayla toplum hayatını etkiler
D) Edebiyat tarihi; sadece eserleri ve o eserlerin sanatçısını inceler.
E) Bir eserin yazılması, bir edibin yetişmesi tesadüfe bağlı değildir.
10- Aşk hikâyelerinde ve uzun konuların işlendiği şiirlerde “mesnevi” nazım şeklinin kullanılmasının nedeni aşağıda-kilerden hangisidir?
A) Aruz kalıplarının çok zengin olması
B) Her beyti kendi içinde kafiyeli olduğundan uyak sıkıntısı çekilmemesi
C) Şairlerin mesneviyi çok sevmeleri
D) İran şairlerinin de bu nazım şeklini tercih etmeleri
E) Mesnevilerin sıradan bir nazım şekli olmaması
Yanıtlar:
1) E
2) B
3) A
4) E
5) B
6) D
7) A
8) E
9) D
10) B
alıntı