Bali’de Yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi

**Can** · 29.04.10, 23:37

Bali’de Yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi

3.2. Bali’de Yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 13. Taraflar Konferansı ve Kyoto Protokolü 3. Taraflar Toplantısı (Bali Konferansı- COP-13/MOP-3)

Bu genel uluslararası atmosferde 3-15 Aralık 2007 tarihlerinde Bali’de düzenlenen Bali Konferansı iklim değişikliği konusunda bugüne kadar temsil düzeyinin en yüksek ve katılımcı sayısının en fazla olduğu bir toplantı olarak tüm dünyada büyük ilgi uyandırmış, toplantı sonuçlarına, özellikle ''Bali Yol Haritası''nın oluşturularak benimsenmesine ilişkin güçlü beklentiler oluşturmuştur. BMİDÇS Sekretaryası İcra Sekreteri Yvo de Boer, açılışında yaptığı konuşmada, Konferansın, dünyadaki iklim değişikliği tartışmalarında bir dönüm noktası oluşturan son 12 aylık sürecin sonunda gerçekleştirildiğini, bu bakımdan, Bali'nin, gelecekteki çalışmalar için bir yol haritası çıkarmak konusunda başarılı olmasına ihtiyaç duyulduğunu belirtmiştir.

Bali Toplantıları’nda ülkemiz, Bakanlığımızdan da yetkililerin yer aldığı Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve TÜBİTAK- Marmara Araştırma Merkezi yetkililerinden oluşan 24 kişilik bir heyetle temsil edilmiştir.

Konferans’ta kabul edilen COP-13 ve MOP-3 kararları ve ayrıca yardımcı organların onaylanan kararlarında ön plana çıkan konular özetle, gelişmekte olan ülkelerde iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum konusunda yürütülecek çalışmalara mali kaynak sağlayacak KP kapsamındaki Uyum Fonu’nun oluşturulmasına ilişkin çalışmaların sonuçlandırılması, gelişmekte olan ülkelerde ormansızlaşmadan kaynaklanan sera gazı salımlarının azaltılması, teknoloji transferi, kapasite oluşturulması, KP’nin esneklik mekanizmaları ve ulusal bildirimler olmuştur.

Bali Konferansı’na damgasını vuran en önemli konu, iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum konularında uzun dönemli işbirliği ve KP’nin birinci taahhüt döneminin sona ereceği 2012 yılından sonraki dönemde yürürlüğe girmesi planlanan yeni uluslararası iklim değişikliği anlaşmasının müzakerelerinde dair kapsam, yöntem ve takvimi içeren “Bali Eylem Planı”nın (Bali Road Map – Bu konudaki karar Bali Action Plan adıyla yayınlanmıştır) müzakere edilerek, kabul edilmesidir.

Bali Eylem Planı 2012 sonrasında yürürlüğe girecek yeni anlaşmanın müzakerelerinin hemen başlamasını, bir Geçici Çalışma Grubu çerçevesinde ve 2009 yılında Danimarka’da yapılacak olan BMİDÇS’nin 15. Taraflar Konferansı’nda sonuçlandırılmasını öngörmektedir.

Bu kapsamda, yeni anlaşmanın Sözleşme çerçevesinde müzakereleri sürdürülürken, KP kapsamında da, Protokol'e taraf olan ve sera gazı salım azaltım yükümlülüğü olan, Sözleşme'nin Ek–I listesindeki ülkelerin müteakip taahhüt döneminde ilave yükümlülüklerinin ele alındığı Geçici Çalışma Grubu'ndaki (Ad Hoc Working Group-AWG) ve "KP’nin ikinci gözden geçirilmesi'' sürecindeki müzakerelerin de devam etmesi öngörülmekte, KP kapsamındaki bu süreçlerden elde edilecek sonuçların yeni anlaşmanın müzakerelerinin sonuçlarıyla birleştirilmesi, böylece, yeni anlaşmanın, iki hat (two track) üzerinden sürdürülecek müzakerelerle şekillenmesi planlanmaktadır.

3.3 Bali Eylem Planı

Bali Eylem Planı’nda dikkati çeken önemli unsurlar özetle aşağıdadır:

- Sera gazı salımlarının azaltılmasına yönelik olarak IPCC 4. Değerlendirme Raporu’nda yer alan bulgulara atıf yapılmakta, ancak sayısal hedefler yer almamaktadır.

- Sözleşme’nin, hâlen, 2012’ye kadar ve 2012 sonrası dönemde tam, etkin ve sürdürülebilir uygulanmasını mümkün kılmak amacıyla kapsamlı bir müzakereler sürecinin başlatılmasına ve bir 2009 yılında Kopenhag’da yapılacak 15. Taraflar Konferansı’nda mutabık kalınacak bir sonuca varılmasına karar verildiği belirtilmektedir.

- Müzakerelerin Sözleşme kapsamında yeni kurulacak olan bir yardımcı organ olan Uzun Dönemli İşbirliği için Geçici Çalışma Grubu çerçevesinde yürütülmesine karar verildiği ifade edilmektedir. Sözkonusu Çalışma grubunun ilk toplantısının mümkün olan en kısa sürede, ama her hâlükârda Nisan 2008’den önce düzenlenmesi karara bağlanmaktadır.

- Müzakerelerde, uzun vadede salım azaltımlarını hedefleyen bir ortak vizyon gerektiği, Sözleşme’nin içerdiği hükümlerin ve ilkelerin, özellikle ülkelerin “ortak ancak farklılaştırılmış sorumlulukları”, görece kapasiteleri, farklı sosyal ve ekonomik koşulları bulunduğunun ve ilgili olabilecek diğer unsurların dikkate alınacağı vurgulanmaktadır.

- Müzakelerelerde, tüm gelişmiş ülkelerin, iklim değişikliği ile mücadele çabalarında sayısallaştırılmış salım sınırlandırma ya da azaltım hedefleri de dâhil uygun mücadele yükümlülükleri üstlenmeleri istenmekte, ancak, ulusal koşullarındaki farklılıklarının da dikkate alınacağı belirtilmektedir.

- Gelişmekte olan ülkelerin ise, ulusal bakımdan uygun mücadele eylemlerinin, sürdürülebilir kalkınma kapsamında ve teknoloji, finansman ve kapasite geliştirme destekli olması hususuna yer verilmektedir.

3.4 Bali Sonrası Gelişmeler

- 24 Eylül 2007 tarihinde New York’ta düzenlenen ve Sayın Başbakanımızın da katıldıkları tematik toplantıda, iklim değişikliği konusunda 2007 yılında, BM Genel Kurulu kapsamında başlatılmış olan tematik toplantılara devam edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu çerçevede, 11-13 Şubat 2008 tarihleri arasında New York’ta “İklim Değişikliği ile Mücadele: Birleşmiş Milletler ve Dünya İşbaşında” konulu BM Genel Kurul Oturumu düzenlenmiş.

4. Sera Gazı Salımları ve Türkiye’de İklim Değişikliği ile Mücadele

Ülkemizin de yer aldığı Akdeniz Havzası’nda bulunan ülkelerin iklim değişikliğinden ciddi boyutlarda etkilenecek olmaları artık bilimsel verilerle de kanıtlanmıştır. Türkiye, küresel ısınmanın özellikle su kaynaklarının zayıflaması ve çölleşme ile bunlara bağlı ekolojik bozulmalar gibi olumsuz yönlerinden etkilenmeye başlamıştır. Ülkemizde son yıllarda özellikle yağışların azalması ile birlikte kuraklıkta artış gözlenmektedir. Bu bağlamda, küresel ısınma sonucu yağışların daha da azalması sebebiyle Konya Ovası ciddi tehdit altındadır. Uzmanlarca, gerekli önlemlerin alınmadığı durumda bölgenin 30 yıl içerisinde çöl olacağı kaydedilmektedir.

Türkiye, uluslararası düzeyde kabul görmüş, “sürdürülebilir kalkınma ilkesi” çerçevesinde ekonomik kalkınmasını, sosyal gelişme ve çevrenin korunması boyutlarını da gözeterek gerçekleştirmek durumundadır. Türkiye iklim değişikliğine yönelik çalışmaları desteklemekte ve “sürdürülebilir kalkınma” ve “ortak fakat farklı sorumluluklar” ilkeleri çerçevesindeki uygulamalara önem vermektedir. Sadece ekonomik büyümeye odaklı, sürdürülebilir olmayan bir kalkınma anlayışı, Türkiye’nin gelecekte daha büyük ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlarla karşı karşıya kalmasına neden olacaktır.

Pazar ekonomisine geçiş sürecinde başarılı olan ülkemiz, 1990-2003 yılları arasında ortalama yıllık net % 5.8 büyümüştür. Ülkemizin ekonomik kalkınmasına paralel olarak sera gazlarındaki salım miktarları da doğal olarak artış kaydetmiştir. 1990-2004 döneminde Türkiye’de enerjiye olan talep ve elektrik enerjisine olan gereksinim artmıştır. Ülkemizin sera gazı salım miktarı, 1990 yılında, enerji, sanayi, tarım ve atık sektörleri olmak üzere toplam 170.1 milyon ton olarak gerçekleşmiş, 2004 yılına gelindiğinde, aynı sektörlerde 296.6 milyon tona erişmiştir. Böylece, 1990-2004 yılları arasında salım artış oranı % 74 olmuştur. Sektörel olarak ele alındığında, tarım sektörü, hem toplam salım miktarı hem de değişim oranı açısından azalma (%18) gözlenen tek sektördür. En fazla artış oranı atık sektöründe gözlemlenmiştir. Toplam sera gazı salımının %20’si ormanlarımız tarafından emilmekte ve bu oranın yükseltilmesine yönelik politikalar üzerinde odaklanmaktadır.

Türkiye’de 1990-2004 döneminde, toplam sera gazları salımlarının artışı, nüfusun ve GSYH’nin artışından daha yüksek olmuştur.

Ek-I Ülkeleri arasında yer alan Türkiye’nin 2003 yılı itibarıyla, kişi başına düşen CO2 salım miktarı 3,3 ton’dur. Bu rakam, kişi başına düşen CO2 salımları bakımından, OECD ülkeleri, AB’nin 15 üyesi ve dünya ortalamasının altında yer almaktadır. Kişi başına düşen CO2 miktarları, OECD’de 11.1, AB-15’lerde 9 ve dünyada 4 ton’dur.

Yeni Çevre Kanunu, enerji ve endüstri sektörlerindeki salım kontrolü için daha sıkı tedbirler almış ve katı atık ve hava kalitesi yönetiminde yeni boyutlar getirmiştir. Ayrıca, Türkiye son yıllarda kaydettiği ekonomik büyüme nedeniyle artan enerji talebinin karşılanması için ülkemizin enerji arzını artırmaya yönelik çalışmaları yürütürken, özellikle enerjinin verimliliği, enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerji konularına ilişkin yasaları çıkarmıştır.

Türkiye’nin enerji karması içinde önemli bir yeri olan kömürden enerji üretimi için yapılan yatırımlarda kullanılan teknolojilerin arzu edilir ölçüde temiz olmadığı bazı çevrelerce ileri sürülmektedir. Türkiye, 2004 yılında enerjisinin sadece %12,3’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından üretmeyi başarmıştır. Türkiye’nin, BMİDÇS’den doğan sera gazı salımlarını azaltma, araştırma ve teknoloji üzerinde işbirliği yapma ve sera gazı yutaklarını koruma yükümlülüklerini yerine getirmek için yenilenebilir temiz enerji kaynaklarını (hidroenerji, güneş, rüzgâr gibi) kullanımına yönelik çalışmalara daha çok finansman sağlaması gerekmektedir.

Türkiye, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında I. Ulusal Bildirimini Küresel Çevre Fonu (GEF) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) desteği ile Çevre ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda ilgili Bakanlıklar, kuruluşlar, Sivil Toplum Örgütleri ve ilgili sektörlerle birlikte hazırlamış ve Şubat 2007’de BMİDÇS Sekretaryası’na sunulmuştur. II. Ulusal Bildirimin hazırlıklarına da başlanmış olup, ayrıca, iklim değişikliği ulusal eylem planı hazırlıkları da yürütülmektedir.

Hâlen, Çevre ve Orman Bakanlığı eşgüdümünde ilgili kurumların katılımıyla oluşturulan İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu (İDKK) BMİDÇS bağlamında çalışmalarını yürütmektedir.

Küresel Isınmanın Neden Olduğu Sorunların ve Oluşturduğu Riskin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu (TBMM Küresel Isınma Araştırma Komisyonu), 1 Mart 2007 tarihinde oluşturulmuştur. Dört ay süren Komisyon çalışmalarında, pek çok kamu ve sivil toplum kuruluşundan bilgi alarak bir Taslak Rapor hazırlamıştır. Komisyon raporu, Komisyon Başkanı tarafından Haziran 2007’de TBMM Başkanlığına sunulmuştur. Ancak TBMM 22. Yasam Döneminin normal takviminden önce sona ermesi nedeniyle, rapor TBMM Genel Kurulu’nda görüşülememiştir. 23. Yasama Döneminde de, TBMM’nin iklim değişikliğinin ülkemizdeki etkilerinin araştırılması konusuna ilgisi devam etmektedir. Nitekim, 23 Ekim 2007 tarihinde Küresel Isınma ve Sürdürülebilir Su Yönetimi konusunda, 16 üyeden oluşacak bir Meclis Araştırması Komisyonu kurulmuş olup, Komisyon çalışmalarına 13 Kasım 2007 tarihinde başlamıştır.

Kaynak: Dışişleri Bakanlığı Resmi Sitesi

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Bali’de Yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 2273

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMIDÇS) ve Kyoto Protokolü	Can	Diger Dersler	1	12.12.17 09:36
Sera Gazı Salımları ve Türkiye’de İklim Değişikliği ile Mücadele	Can	Diger Dersler	0	29.04.10 23:38
Bali Sözleşmesi-Bali Konferansı-2008 Endonezya Bali Sözleşmesi	Can	Diger Dersler	0	29.04.10 23:18
Birleşmiş Milletler Günü Resimleri	SERDEM	Belirli Gün ve Haftalar ile İlgili Resimler	1	06.09.09 23:45
Birleşmiş Milletler Günü Şiirleri-Birleşmiş Milletler Haftası Şiirleri	Nokia	Belirli Gün ve Haftalar Şiirleri	5	25.08.09 23:37

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)