Özel Özel Eğitim Kurumları Eğitilebilir Zihinsel Engelliler Bireysel ve Grup Eğitimi Çerçeve
Programı
Programın Aşamaları:
a)Bireyin öyküsü
b)Gelişim ve zeka testleri
c)Motor beceri testleri
d)Konuşma ölçüm testleri
e)Performans ölçüm testleri
uygulanır.
B-Aile Eğitimi
Amaç;Aileye çocuğu hakkında değerlendirme sonuçlarına göre hazırlanacak BEP programı hakkında bilgi vermek, ailenin görüşlerini almak ve ailenin eğitime aktif olarak katılımını sağlamak,
C-Öğrenmeye hazırlık becerileri
Öğrenmeye hazırlık becerileri;
1-Göz kontağı kurma,
2-Tek basamaklı yönergelere uyma çalışmaları yapılır.
D-Özbakım becerileri
a)Soyunma-Giyinme
1-Kazak çıkarma-giyinme,
2-Tişört çıkarma-giyinme,
3-Pantolon çıkarma-giyinme,
4-Çorap çıkarma-giyinme,
5-Ayakkabı çıkarma-giyinme,
Bu çalışmada önce soyunma işleminden başlanmalıdır.
6-Fermuar açma-kapama,
7-Düğme açma-ilikleme,
8-Kemer bağlama-çözme,
9-Çıtçıt açma-kapama,
10-Bağcık bağlama,
b)Temizlik alışkanlıkları,
1-El yıkama-kurulama,
2-Diş fırçalama,
3-Banyo yapma,
4-Saç tarama
c)Tuvalet eğitimi,
d)Yeme becerileri,
1-Bardak kullanma,
2-Sürahiden bardağa su doldurma,
3-Çatal kullanma,
4-Kaşık kullanma,
5-Bıçak kullanma,
becerilerini kazandırmak.


E-Dil iletişim becerileri
-Dinleme ve Konuşma Eğitimi
1-Taklit becerileri,
a)Motor hareketlerin taklidi
b)Ses oyunları
c)Ses taklidi
d)hayvan seslerinin taklidi
e)Hece taklidi
f)Kelime taklidi

2-Alıcı dil becerileri
a)Dinleme becerileri;
1)Sesin geldiği yönü anlama;
2)Sesleri ayırabilme,
3)Görsel ve işitsel algıyı geliştirme,
4)Görsel ayırımı geliştirme,
5)İşitsel ayırımı geliştirme,
6)Görsel belleği geliştirme,
7)İşitsel belleği geliştirme,
b)Tek veya daha fazla aşamalı yönergeleri anlama
c)Nesne, kişi ve resimleri tanıma
d)Edat/ zamir/ fiil tanıma
e)Nesne fonksiyonlarını tanıma
f)Bireye konuşma dilindeki sesleri tanıtma
g)Bireyde ses algısı yaratma
h)Kelime hazinesinin geliştirilmesi
ı)Çevresinde objeleri tanıma
i)Basit emirleri anlama
becerileri kazandırılır.
3-Verici dil becerileri
a)Ağız jimnastiği çalışmaları,
1)Dudak kaslarını geliştirme
2)Dil kaslarını geliştirme,
3)Çene kaslarını geliştirme,
4)Yüz kaslarını geliştirme,
çalışmaları yapılır.
b)Ses ve konuşma eğitimi
1)Sesli harflerin çıkarılması,
2)Sessiz harfleri çıkarılması,
3)Sesleri eklemleme durumuna göre ele alma,
4)Sesleri birbirine ulamayı öğreterek sözcük oluşturma,
5)Tek heceli kelimeleri söyleyebilmesi,
6)İki heceli sesleri söyleyebilmesi,
7)Çevresindeki objeleri adlandırabilmesi,
8)Temel sözcük dağarcığı oluşturma,

c)İfade edici dil becerileri
1)Bu ne?/ bu kim? vb….. soru kalıplarını kullanma
2)Kendisine ait soruları cevaplama
3)İletişimde tek kelime kullanma
4)İletişimde iki, üç….vb….kelime kullanma
5)Olay kartlarını sıralama ve ifade etme
6)Öğrendiği sözcükleri iletişim amacıyla kullanma
7)Konuşmayı bir iletişim aracı haline getirme
becerilerini kazandırmak.

d)İletişim becerileri
Amaç; Günlük yaşamda kişiler arası iletişimi sağlamak,
1)2’den fazla eylem bildiren komutları yerine getirebilme,
2)Sahiplik bildiren sözcükleri yerinde kullanabilme,
3)”Lütfen” ve “Teşekkür ederim” sözcüklerini kullanabilme,
4)Kendisine ait nesneleri paylaşabilme,
5)İşaret belirten sıfat sözcüklerini yerinde kullanabilme,
6)”ile” ve “ve” bağlaçlarını yerinde kullanabilme,
7)Gördüğü, yaşadığı olay, oyun, film vb. anlatabilme,
8)Dinlediği öyküyü anlatabilme,
9)Dinlediği bir öykünün sonucu hakkında tahmin yürütebilme,
10)Basit oyunlarda rol alabilme,
11)Anlatılan tek kişilik bir öyküyü dramatize edebilme,
becerilerini kazandırmak.
F-Motor Beceriler
1)Büyük kas motor beceriler
a)Yürüme öncesi becerileri kazanma
-Baş-boyun kontrolü
-El-kol desteğiyle vücudu kaldırma
-Sırt üstü-yüzükoyun pozisyonlarını alma
-Destekli oturma
-Sürünme
-Emekleme
-Ayakta durma pozisyonuna geçme
-Destekli adımlama
b)Nesne itme
-Nesne yuvarlama
-Çömelme
-Eğilme
-Merdiven çıkma/inme
-Yürüme
-Koşma
-Geriye adım atma
-Çift ayak sıçrama
2)Küçük kas motor beceriler
a)Tek el-göz koordinasyonuna yönelik becerileri kazanma
-Zeka kafesi-kutusu katma
-Plastik çivileri takma
-Halkaları takma
-Mandal açma –kapama
-Puzzle (ilişkisiz/ilişkili)
-Farklı genişlikteki kaplara nesne atma
-Bir kaptan diğerine nesne boşaltma
b)Çift el-göz koordinasyonuna yönelik becerileri kazanma
-Küplerle şekil oluşturma
-İpe boncuk dizme-çıkarma
-Parmak boyası yapma
-Kalem,çubuk gibi objelere tel sarmak,topaç çevirmek
-Hamur ve plastirin yoğurma ve şekil verme
-El ve kollarla yapılan duvarda gölge oyunu
-Manüplasyon çalışmaları (delikli panolara vida geçirme vb.)
-Küçük top oyunları (topu bir elden diğerine transfer etme vb.)
-Kâğıt katlamak
-Düğme dikme
-Hediye paketleri hazırlama
-Tellerle basit figürler yapma
becerilerini kazanır.
c)Yön Bilgisi ve El-Kol Koordinasyon Çalışmaları
Amaç;Yön bilgisinin geliştirilerek, bireyin günlük yaşantısında, okuma-yazma ve sayı sayma becerisini geliştirmesinde daha başarılı olmasını sağlamak,
-Yön bilgisini öğreten ve geliştiren çalışmalar:
a)Sağ-sol kavramı,
b)Aşağı-yukarı kavramı,
c)Ön-arka kavramı,
d)Yan-orta kavramı,
öğrenme becerisini geliştirir.
-El-kol Koordinasyon çalışmaları
Amaç; El ile kolun uyumlu bir şekilde çalışması becerisini kazandırmak.
1)Kaba hareketler;
a)Dramatizasyon,
b)Şarkıları hareketli olarak söyleyebilme,
c)Marangoz araçları ile yapılan hareketler,
d)Öz-bakım çalışmaları,
e)Kürek çekmek, ip çekmek, yer silmek, şişe açmak vb. hareketleri yapabilme,
becerisini kazandırmak.
d)Göz-Motor Koordinasyon Çalışmaları;
Amaç; Bireyin iki elinin birden kullanabilme becerisini geliştirmek,
1)Yırtma çalışmaları,
2)Kesme çalışmaları,
a)Rasgele kesme çalışmaları,
b)Düz çizgiyi kesme
c)Bir düz çizginin yanından dönerek kesme,
d)Eğri çizgileri (yuvarlak hatlı çizgileri) kesme,
e)Karışık çizgiler kesme,
f)Kolay figürleri kesme,
g)Değişik şekiller kesme,
becerileri kazanır.
e)Fiziksel Gelişim Çalışmaları
1-Vücudu tanıma alıştırmaları,
2-Denge alıştırmaları,
3)Yürüme alıştırmaları,
4)Büyük ve küçük motor hareketler;
a)Yüzüstü yatarak yapılan çalışmalar,
b)Sırtüstü yatarak yapılan çalışmalar,
c)Vücudun farklı pozisyonlarındaki hareketleri,
d)Denge sehpasında çalışmalar,
e)Bacağın farklı pozisyonlarındaki hareketler,
f)Kolun farklı pozisyonlarındaki hareketler,
g)Omuz hareketleri,
h)Dirsek hareketleri,
i)Bilek hareketi,
j)El ve parmak hareketi,
k)Dönme hareketleri,
l)Diz üstü hareketleri,
m)Ayakta durma hareketleri,
n)Vücudun yer ve durumunu değiştirme hareketleri,
1-Çift yönlü hareketler,
2-Tek yönlü hareketler,
3-Karışık yönlü hareketler,
4-Vücudun yerini değiştirme hareketleri,
5-Vücudun durumunu değiştirme hareketleri,
6-Hareketlerin kuvvetini değiştirme alıştırmaları,
7-Hareketlerin temposunu değiştirme alıştırmaları,
yapabilme becerisini kazandırır.










G-Bilişsel Beceriler
.
-Akademik öncesi beceriler
a)Kavram Eğitimi;
1-Eşleştirme çalışmaları;
a)Gerçek nesnelerle eşleştirme
b)Resimli kartlarla eşleştirme
c)Renk eşleştirme
d)Sayı eşleştirme
e)Şekil eşleştirme
2-Genelleştirme,
a)Nesne-nesne eşleştirme
b)Nesne-renk eşleştirme
c)Nesne-sayı eşleştirme
d)Nesne-şekil eşleştirme
e)Renk-sayı eşleştirme
f-Renk –şekil eşleştirme
g-Sayı-şekil eşleştirme
3-Tanıma-Tanılama Çalışmaları,
a)Renk Kavramı,
b)Şekil kavramı,
c)Zıt kavramlar,
d)Sayı kavramı,
e)İlişkili kavramlar,
f)Benzerlik-farklılık,
g)Sınıflama,
h)Edatlar,
i)Mekan kavramı,
j)Zaman kavramı,
k)Ölçü birimi,
4-Anlatma-Yorumlama çalışmaları;
a)Resim anlatma,
b)Duyduğu bir olayı anlatma,
c)Gördüğü bir olayı anlatma,
d)Resim yorumlama,
e)Olay kartlarını yorumlama,
f)Gördüğü bir olayı yorumlama,
g)Duyduğu bir olayı yorumlama,
h)Oluşumlar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurabilme,
i)Eksik veya yanlış olanı bulabilme,
becerilerini kazanır.




5)Dikkat yoğunlaştırma ve bellek gelişim çalışmaları;
Dikkat yoğunlaştırma çalışmaları;
1-Kartlarla yapılan çalışmalar,
2-Boncuklarla yapılan çalışmalar,
3-Yap-bozlarla yapılan çalışmalar,
4-Sözel uyaranları yerine getirme,
5-Bireysel ve grup kurallı oyunları,
6-Sınırlı boyama,
7-Origami,
Bellek çalışmaları;
a)İşitsel bellek çalışmaları,
1-Sayı tekrarları,
2-Hece tekrarları,
3-Kelime tekrarları,
4-Cümle tekrarları,
b)Görsel bellek çalışmaları
1-Eksik bulma oyunu,
2-Gösterilen bir resmi sorulduğunda anlatabilme,
3-Gösterilen bir resmin içindeki bir objeyi anımsama,
4-Gösterilen bir şekli bellekten çizebilme,
becerilerini kazanır.
6-Yazmaya Hazırlık Eğitimi;
Amaç; Bireyin yazı sembollerinin anlamını öğrenmesini sağlamak,yazma becerisini geliştirmek.
Yazı yazma becerisinin kazandırılmasında dikkat edilecek noktalar:
a)Birey daima dominant elini kullanmalıdır.
b)Sembolleri yazarken daima soldan sağa yazmalıdır.
c)Bireyin yazı sembollerini başlangıçta kendi istediği gibi,daha sonra gerçeğe daha yakın,en sonra gerçek sembolleri çizmesi sıralamasına izin verilmeli ve birey zorlanmamalıdır.
Yazı yazmaya hazırlıkta,
1-Çeşitli çizgiler çizmek,
a)Daire çizmek,
b)Çeşitli yaylar çizmek,
c)Düz çizgi çizmek,
d)Dik çizgi çizmek,
e)Eğri çizgi çizmek,
f)Noktaları birleştirmek,
2-Alt,üst ve üzerinde kavramlarını anlama,
3-Devamlılığı olan aynı yönde düz çizgi çizme,
4-Resim,şekil kopya etmek,
5)sesli harfleri büyük-küçük yazma,
6)Sessiz harf sembollerini büyük-küçük yazma,
becerisi geliştirme çalışmaları yapılır.


I-Sosyal Duygusal Gelişim
1-Selamlaşma becerisini,
2-Sırasını bekleyebilme becerisini,
3-Paylaşma becerisini,
4-Sorumluluk alma duygusunu,
5-Verilen görevi yerine getirebilme becerisini,
6-Yaşıtları ile iletişim kurabilme becerisini,
7-Kendini ifade etme becerisini,
8-Sınıf içi kurallarına uyma becerisini,
9-Başladığı işi bitirebilme becerisini,
10-Gerektiğinde yardım isteyebilme becerisini,
geliştirmek.
İ-Akademik Olmayan Beceriler
a)Oyun ve sanat etkinlikleri;
Amaç; Bireyin yaratıcılık yeteneğini geliştirmek.
1-Tuz seramiği, plastirin, kil gibi maddelere şekil verebilme,
2-Pastel boya ile boyama yapabilme,
3-Kağıt yırtabilme,
4-makas ile kağıt kesebilme,
5-Suluboya ile boyama yapabilme,
6-Baskı çalışmaları yapabilme,
7-Kağıt yapıştırabilme,
b)Müzik;
1-Dinleme becerileri,
2-Müziğe uygun ritim tutabilme,
3-Basit şarkılar söyleyebilme,
4-Makas ile kağıt kesebilme,
5-Belli başlı müzik aletlerini tanıyabilme,
becerilerini kazandırmak.
c)Jimnastik
d)Bağımsız yaşam becerileri
1)Toplumsal yaşam becerileri
-Toplu taşıma araçlarını kullanma
-Haberleşme araçlarını kullanma
-Pastane, restoran…vb.. yerlerde uygun davranışlar gösterebilme
-Kurallı oyunlar oynayabilme
2)Atölye çalışmaları
-Mutfak becerileri
-Ev becerileri
-El sanatları becerisi