İran Hakkında Genel Bilgi

**Admin** · 03.07.08, 05:05

İran

Güneybatı Asya'da ülke.1935'e kadar dünyada Persiya olarak biliniyordu. Ülke güneyde Basra ve Umman Körfezi, kuzeyde ise Hazar Denizi ile çevrelenmiştir. Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Pakistan, Afganistan ve Türkmenistan ile kara sınırına sahiptir. Başkenti Tahran'dır.Şiilik ülkenin resmi dîni mezhebi ve Farsça resmi dilidir.[5]
Persiya/İran, tarihi MÖ 4000'lere kadar giden tarihi ve mevcut yerleşmelerle dünyadaki en eski sürekli uygarlıklardan birine ev sahipliği yapmaktadır.[6][7][8]Tarih boyunca İran Avrasya'daki merkezi konumu nedeniyle jeostratejik öneme sahip olmuştur ve bir bölgesel güçtür.[9][10] İran BM, Bağlantısızlar Hareketi, İslam Konferansı Örgütü ve OPEC kurucu üyesidir.İran siyasal sistemi 1979'da kabul edilen anayasaya göre oluşturulan bir kaç karmaşık yönetim yapısına göre işlemektedir. En yüksek devlet makamı şimdiki Ayetullah Ali Hamaney'in üstlendiği İran dini liderliğidir.
İran, uluslararası enerji güvenliği ve dünya ekonomisinde geniş petrol ve doğal gaz kaynakları sonucu önemli bir konuma sahiptir. İran ismi Aryan kelimesinden gelmektedir ve "Aryanların ülkesi" anlamındadır.

Coğrafi verileri

Konum: Orta Doğu'da, Umman Körfezi ve Basra Körfezi ve Hazar Denizi kıyısında, Irak ve Pakistan arasında yer almaktadır.
Coğrafi konumu: 32 00 Kuzey enlemi, 53 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Orta Doğu
Yüzölçümü: 1.648 milyon km²
Sınırları: toplam: 5,440 km
sınır komşuları: Afganistan 936 km, Ermenistan 35 km, Azerbaycan sınırı 432 km, Azerbaycan - Nahçıvan sınırı 179 km, Irak 1,458 km, Pakistan 909 km, Türkiye 499 km, Türkmenistan 992 km
Sahil şeridi: 2,440 km
İklimi: Hazar Denizi kıyısında subtropikal iklim hakimdir. Ülke genelinde bozkır iklimi etkisini gösterir.
Arazi yapısı: Arazi engebeli, dağlarla çevrili, yüksektir; orta kısımlarda çöl ve dağ havzaları vardır; kıyılarda ovalar yer alır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Hazar Denizi -28 m
en yüksek noktası: Kuh-e Damavand 5,671 m
Doğal kaynakları: petrol, doğal gaz, kömür, krom, bakır, demir, kurşun, manganez, çinko, sülfür
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %9.78
ekinler: %1.29
diğer: %88.93 (2005 verileri)
Sulanan arazi: 76,500 km²(2003 verileri)
Doğal afetler: Periyodik kuraklıklar, su baskınları, kum fırtınaları, depremler

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 68,688,433 (Temmuz 2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.1 (2006 verileri)
Mülteci oranı: -0.48 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 40.3 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 70.26 yıl
erkeklerde: 68.86 yıl
kadınlarda: 71.74 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.8 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01 den az (2001 verileri)
Ulus: İranlı
Nüfusun etnik dağılımı: Persler %51, Azeriler %24, Gilaki ve Mazandarani %8, Kürt %7, Arap %3, Lur %2, Baloch %2, Türkmen %2, diğer %1
Din: Şii Müslüman %89, Sünni Müslüman %10, Zerdüştçü, Musevi, Hıristiyan ve Bahai %1
Diller: Persce ve Pers Lehçeleri %58, Türkçe ve Türk lehçeleri %26, Kürtçe %9, Lurice %2, Baloçice %1, Arapça %1, Türkçe %1, diğer %2
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %79.4
erkekler: %85.6
kadınlar: %73 (2003 verileri)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: İran İslam Cumhuriyeti
kısa şekli : İran
Yerel tam adı: Jomhuri-ye Eslami-ye İran
yerel kısa şekli: İran
ingilizce: Iran
Yönetim biçimi: Şeriat Cumhuriyeti
Başkent: Tahran
İdari bölümler: 28 eyalet; Ardabil, Azarbayjan-e Gharbi, Azarbayjan-e Sharqi, Bushehr, Chahar Mahall va Bakhtiari, Esfahan, Fars, Gilan, Golestan, Hamadan, Hormozgan, Ilam, Kerman, Kermanshah, Khorasan, Khuzestan, Kohgiluyeh va Buyer Ahmad, Kordestan, Lorestan, Markazi, Mazandaran, Qazvin, Qom, Semnan, Sistan va Baluchestan, Tahran, Yazd, Zanjan
Bağımsızlık günü: 1 Nisan 1979
Milli bayram: Cumhuriyet Günü, 1 Nisan (1979)
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: CCC, CP, ECO (Ekonomik İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-19, G-24, G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (gözlemci), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 610.4 milyar $ (2006 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %5 (2006 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %11.2
endüstri: %41.7
hizmet: %47.1 (2006 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %3.2 (2006 verileri)
İş gücü: 24.36 milyon (2006)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %30, endüstri %25, hizmet %45 (2001 verileri)
İşsizlik oranı: %11.2 (2004 verileri)
Endüstri: petrol, petrokimyasallar, tekstil, çimento ve diğer yapı malzemeleri, gıda ürünleri, metal sanayi, silahlandırma
Endüstrinin büyüme oranı: %3.2 (2006)
Elektrik üretimi: 155.7 milyar kWh (2004)
Elektrik tüketimi: 145.1 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 1.837 milyar kWh (2004)
Elektrik ithalatı: 2.17 milyar kWh (2004)
Tarım ürünleri: Buğday, pirinç, diğer hububat, şeker pancarı, meyveler, fındık, pamuk, süt ürünleri, yün, havyar
İhracat: 63.18 milyar $ (2006 verileri)
İhracat ürünleri: petrol %80, halı, meyve ve fındık, demir çelik, kimyasallar
İhracat ortakları: Japonya %16.9, Çin %11.2, İtalya %5.9, Güney Kore %5.8, Türkiye %5.7, Hollanda %4.6, Fransa %4.4, Güney Afrika %4.1, Tayvan %4.1 (2005)
İthalat: 45.48 milyar $ (2006 verileri)
İthalat ürünleri: Endüstriyel hammaddeler ve ara maddeler, yatırım malları, gıda ürünleri, diğer tüketim malları, teknik hizmetler, askeri ürünler
İthalat ortakları: Almanya %13.9, BAE %8.4, Çin %8.3, İtalya %7.1, Fransa %6.3, Güney Kore %5.4, Rusya %4.9 (2005)
Dış borç tutarı: 14.8 milyar $ (2006 verileri)
Para birimi: İran Riyalı (IRR)
Para birimi kodu: IRR
Mali yıl: 21 Mart - 20 Mart

İnternetten Derlenmiştir.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı İran Hakkında Genel Bilgi	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 2023

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Hanta Virüsü Hakkında Genel Bilgi-Hantavirüs Hakkında Bilgiler	Perihan	Enfeksiyon Hastalıkları	2	18.04.10 13:12
Rumen-Rumen Hakkında Genel Bilgi-İşkembe Hakkında Genel Bilgi	Fenci	Hayvanlar Dünyası	0	12.04.10 02:08
Cedreli Ceylanlar (Gazella subgutturosa)-İran Ceylanı-Cedreli Ceylanlar Genel Bilgi	Fenci	Memeliler	0	09.04.10 05:36
Manisa-Kırkağaç Anadolu Teknik Lisesi/Hakkında Genel Bilgi/Hakkında Genel Bilgi	SERDEM	Liseler - Anadolu Liseleri - Fen Liseleri	0	22.07.09 03:28
Çad Hakkında Genel Bilgi	Admin	Afrika Ülkeleri	0	26.06.08 19:24

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)